Kilis'in işgali, 13 Aralık 1918 günü İngilizlere ait bir grup askerin Kilis'e gelerek incelemelerde bulunması ile kısmen başlar. Aralık ayının sonlarına doğru Hintli Müslümanlardan oluşan bir İngiliz Süvari taburu şehri işgal eder. 15 Eylül 1919 yapılan antlaşma gereği şehir Fransızlara teslim edilir. 29 Ekim 1919 yılında Fransızlar şehri işgal eder. Fransızları işbirlikçi Ermeniler destekler, rehberlik ve istihbarat desteği sağlamaya başlarlar. Aynı gün Tekke cami önünde toplanan yaklaşık 10.000 Kilisli işgali protesto eder. 1919 yılının Aralık ayında Cemiyet-i İslamiye isimli ilk direniş örgütü kurulur.
İşgal tam 2 yıl sürecektir. Fransızlar şehre her ne kadar 600 askerle girmiş olsa da, hemen 10 km güneyimizde tam 12.000 kişilik bir Fransız tugayı hazır bekleyecektir. Bu tugaydan yola çıkan birlikler Antep, Urfa ve Maraş gibi şehirlerdeki işgali yürütecektir. Amaç, Musul'un işgal edilmesi ile elde edilen petrolün bu hat üzerinden İskenderun limanına getirilmesidir.
Kilis ilk andan itibaren işgale karşı direniş başlatır. Polat bey Cengin köyüne Kuva-yi Milliye karargahını kurarak hem Kilis'teki direnişi organize eder hem de Fransızların diğer şehirdeki Fransız birliklerle olan ikmal hatlarına ağır darbeler vurur. Mesela 26 Mart 1920 günü Maraş'a hareket etmek isteyen bir Fransız zırhlı taburu, 100 kişilik Kilisli Kuva-yi Milliye tarafından durdurulur. Taburun tamamı etkisiz hale getirilir. Şehit Sakıp bey başta olmak üzere bir çok şehit verilir.
Uzun lafın kısası Kilisliler sadece Kilis'i değil, bütün vatanı savunur. Fransızlara ait demiryollarını tahrip edip, ikmal kollarına saldırıp, diğer şehirleri işgal için giden Fransız birliklerin önlerine defalarca çıkar. 2 yıl süren işgalin ardından Fransızlar geldiklerine pişman olarak 7 Aralık 1921 günü Kilis'i terk ederler. Milli güçler şehir merkezine girerek kontrolü ele alır.
Bir kaç hafta sonra işte o işgalden kurtuluşumuzun 100 ncü yılını kutlayacağız.
Ama nasıl?
18 Aralık 2019 tarihinde yani bundan 2 yıl önce Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Konferans salonunda geniş bir toplantı düzenlendi. Şehrin işgalden kurtuluşunun 100 ncü yılını nasıl kutlayacağız konusunda geniş bir çalışma yapıldı. Tekrar söylüyorum, tam 2 yıl önce! Şehrin belediye başkanı, valisi, kurumları hepsi bir araya geldi. Bu büyük günü hakkını vererek yaşamak için ne yapacaklarına 2 yıl önce karar verdiler! Toplantıdan çıkan kararları internette bulabilirsiniz. Mesela görevlendirilen vali yardımcısının koordinatörlüğünde 5 komisyon kurulmasına karar vermişler.
"Akademik faaliyetler komisyonu; bu komisyon Gaziantep savunmasıyla ilgili belgelerin toplanarak akademik düzeyde ele alınmasını yönelik çalışmalar yürütecektir. Ekonomi ve Sanayi Komisyonu; Gaziantep’in geçmişten günümüze yükselen sanayisi ve ekonomisinin gelişimini göstermek amacıyla çalışmalar yürüteceklerdi. Kültür ve Sanat Komisyonu; Gaziantep’in düşman işgalinden kurtuluşunun ve kurtuluşla ilgili kültürel ve sanatsal etkinliklerin düzenlenmesine yönelik çalışmalar yürüteceklerdir. Gençlik ve Spor Komisyonu; sportif faaliyetlerle gençlere verilen mücadeleyi hatırlatmak ve gençlerin birleştirici gücünden yararlanarak daha geniş kitlelere ulaşmasını sağlayacaklardır. Son olarak Basın Yayın ve Tanıtım Komisyonu; 100’üncü yıl etkinlikleri kapsamında kurumsal kimliğin oluşturulması ve iletişim stratejilerinin geliştirilmesi üzerine çalışmalar yapacaklardır."
Ayrıca! 11 Ekim 2019 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Gaziantep’in düşman işgalinden kurtuluşunun 100’üncü yılı etkinlikleri kapsamında Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı himayelerinde yürütülmesi kararı alınmıştır.
Günlerdir aldıkları kararları hayata geçiriyorlar. Eylül ayında organizasyonlar başladı. Adım adım bu büyük günün ruhunu yaşamak ve yaşatmak için çalışıyorlar!
Kilis..
Bundan bir kaç ay önce Kilis Valiliğinde benzer bir toplantı yapıldı. Ne kararlar alındı, neler yapılacak bilmiyoruz. Basına bilgi verilmedi. Yapıldığında öğreniriz herhalde diye düşündük. Kaldı 2 hafta yapılan bir şey görmediğimiz gibi yaptığım görüşmeler sonucu bir şey yapılacağı fikride zihnimde oluşmadı. Kilis Belediyesi 1 Kasım günü ilk organizasyonumuzu yapıyoruz diyerek fotoğraf yarışması düzenlediğini duyurdu. Altın ödüllü, Kilis konulu fotoğraf yarışması ile ne amaçlandı bilmiyorum. Aradan 20 gün geçti başka organizasyon henüz görmedik. Buradan bir şey yapılmayacak demeye çalışmıyorum, lakin 7 Aralık'ın 100 ncü yıl dönümünü sadece 7 Aralık gününe sığdırmak RUHSUZLUKTUR.
Gönül isterdi ki;
Kilis'in hakkı olan İstiklal Madalyası ve Gazilik unvanı için TBMM çatısı altında çalışmalar yapılsın. Kasım ayı boyunca resim sergileri, kitapçık dağıtımları, görsel hazırlıklar, konferanslar, arşiv taramaları, ödüllü spor müsabakaları, 100 ncü yıl anısına sanat eserleri, konserler, söyleşiler ile dolu dolu bir 7 Aralık coşkusunu şehir olarak yaşasaydık! Bunu yaparken genç nesle milliyetçilik şuuru aşılayan bir amacı kendimize hedef edinseydik.
Kaldı 2 hafta..
Günlerdir yazıyorum, elimizden bir nesil kayıp gidiyor diye. Bu nesle vatanseverlik ruhunu nasıl vereceğiz? Bu nesil direniş ruhunu nasıl öğrenecek? Bu nesle ruh aşılamayı nasıl başaracağız?
Sayın Valim! Sık sık eski görev yeriniz olan Hatay'a düzenlemiş olduğunuz ziyaretler ve İskenderun'dan gelen misafirleriniz bir bilgi karışıklığı meydana getirmiş olabilir. Hatay'ın kurtuluş günü 5 Temmuz iken Kilis'in kurtuluş günü 7 Aralıktır!
Sayın siyasetçilerimiz! Çok yoğun(!) geçen siyasi çalışmalarınızdan arta kalan vakitlerinizi 7 Aralık ruhuna ayırmanız mümkün olursa şehir olarak ruhumuzu geri kazanmaya hazır olduğumuzu bilmenizi isteriz!
Kalın sağlıcakla..
A. Haşim Özyurt
hasimozyurt@gmail.com
