Ä°stanbul
Garanti BBVA Genel Müdür Yardımcısı Ebru Dildar Edin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de elektrik üretim sektörünün son 20 yılda çok ciddi bir dönüşüm gerçekleştirdiğini, 93 bin megavat seviyesinde olan kurulu gücün 1-2 yıl içinde 100 bin megavatı aşacağını söyledi.
Bu dönemde elektrik arzının talepten daha hızlı büyüdüğünü dile getiren Edin, "Bugün elektrikte arz güvenliğini sağlamış ve hatta şu an için ihtiyacımızdan çok daha yüksek bir kurulu güce sahibiz. Bu noktadan sonra yapılacak yeni enerji yatırımlarının talebi karşılamaktan daha çok yenilenebilir kaynaklara dönüşüm amacıyla gerçekleşeceğini söyleyebiliriz." diye konuştu.
Elektrik talebi ekonomik toparlanmanın göstergesi
Edin, ekonomik aktivitedeki hızlanmayı en iyi ortaya koyan göstergelerin başında elektrik tüketiminin geldiğine dikkati çekerek şöyle devam etti:
"Hazirandan itibaren elektrik talebinin her ay bir önceki yıla kıyasla yüzde 5-6 seviyesinde arttığını görüyoruz. Bu da ekonomik aktivitede ciddi bir toparlanma olduğunu bize gösteriyor. Yeni tip koronavirüs salgını nedeniyle kapandığımız nisan ve mayıs aylarında elektrik tüketimi yıllık bazda yüzde 15-16 eksilerdeydi. Böyle ciddi düşüş oranlarını gördüğümüz bir yılda hızlı bir şekilde toparlanabilmemiz ve yılbaşından bugüne kadar olan elektrik tüketiminin yıllık sabit kalması, ülkemizin ve ekonomimizin dinamikliğini ve şoklara karşı ne kadar hızlı tepki verebildiğini kanıtlıyor.
Öncü göstergeler ekonomik toparlanmaya ve 2021'de ekonomide herhangi bir aksilik olmazsa daha iyi bir döneme işaret ediyor. Buna rağmen belirsizliğin ve dalgalanmanın çok yüksek olduğu bir dönemden geçtiğimiz için salgınla mücadeledeki başarımıza göre ekonomi performansımızın etkilenebileceğini belirtmemiz gerekiyor. Fakat 2021'den umutlu olmaya devam ediyoruz. Ekonomi alanında atacağımız doğru adımlarla bu toparlanmayı sürdürülebilir bir şekilde uzun vadeye yayabileceğimize inancımız tam. Önemli olan kısa vadeli olarak yüksek büyüme ve sonrasında hızlı bir yavaşlama yerine, uzun vadede ayakları yere basan bir oranla büyümenin sürdürülmesi. Bu sayede piyasalara tekrar güven aşılayıp, artan öngörülebilirlikle uzun vadeli yatırımcıları çekme şansımızı artırabiliriz."
"Enerji piyasasının uzun süredir talep ettiği reformlara odaklanılmalı"
Ekonomide yapılması planlanan reformların piyasadaki güveni ve öngörülebilirliği artıracağını ve ülke ekonomisinin sürdürülebilir bir şekilde büyümesine de olanak sağlayacağını belirten Edin, "Ekonomideki büyümeye paralel olarak elektrik tüketimimiz de kaçınılmaz olarak artacaktır. Bu kapsamda ekonomik reformların büyümeyi destekleyerek, elektrikteki arz fazlasını azaltacak bir etki yapacağını umuyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Edin, ekonomik reformlara ek olarak enerji alanında piyasanın uzun süredir talep ettiği reformlara odaklanılmasının önemli olduğuna dikkati çekti.
Elektrik ve doğal gaz piyasasında maliyet bazlı fiyatlandırma bir kurala bağlanarak elektrik fiyatlarının serbest piyasada oluşmasının piyasaya öngörülebilirlik ve şeffaflık getireceğini vurgulayan Edin, şunları kaydetti:
"Ülkemizin ithal kaynaklara bağlılığını azaltacak şekilde, yenilenebilir enerji dönüşümüne hız vermemiz kritik bir öneme sahip. Başarılı bir şekilde çalışan Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması'nı günümüz koşullarına göre güncelleyerek yenilenebilir enerji projelerini desteklememiz gerektiği kanaatindeyiz. Bütün bu reformlara paralel olarak da bugüne kadar ülkemize uzun vadeli uluslararası yatırım çeken sektörlerin başında gelen enerji sektörünün bu noktadan sonra da uzun vadeli döviz yatırımı ve cari açıkla mücadele konusunda ekonomimize destek olabileceğini söyleyebiliriz."
Yenilenebilir enerji stratejik sektör
Edin, enerji yatırımlarının uzun vadeli olduğunu ve yatırımcıların uzun vadede öngörülebilir ve kurallara bağlı işleyen bir piyasa yapısı görmek istediğini ifade etti.
Bu kapsamda atılacak tüm adımların, enerjide yapılacak yeni yatırımları hızlandıracağına işaret eden Edin, "Enerjide arz güvenliğini çözmüş bir ülke olarak, önümüzde yenilenebilir kaynaklara dönüşüm için ciddi bir fırsat penceresi olduğunu düşünüyorum. Bu hedefe yönelik atacağımız doğru adımlarla ülkemize uzun vadeli yabancı yatırımcı çekebilecek ve yatırımları cari açığı azaltacak stratejik bir sektör olan yenilenebilir enerji alanına çekme fırsatına sahip olacağız." diye konuştu.
Edin, enerji sektörünün dönemsel olarak bazı gerilemeler yaşamasına rağmen Türkiye ekonomisi için vazgeçilmez olmaya devam ettiğini söyledi.
Gaz ithalat fiyatı 2021'de düşecek
Elektrik fiyatlarının ise 2021'de baskı altında kalmaya devam edeceğini belirten Edin, petrol fiyatlarının 6-9 ay gecikmeli olarak doğal gaz fiyatlarına yansımasıyla doğal gaz ithalat fiyatının 2021'de büyük oranda düşük seyredeceğini öngördüklerini söyledi.
Edin, dünyadaki doğal gaz bolluğu, düşük seyreden enerji fiyatları ve Karadeniz'de bulunan doğal gaz rezervleri dikkate alındığında, uzun vadede elektrik fiyatlarının baskı altında kalmaya devam edeceğini fakat 2022'de talepte toparlanma yaşanması durumunda bir artış yaşanabileceğini bildirdi.