Özel Deva Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Mustafa Uslu, insanların ‘Doğuştan Çarpık Ayak’ olarak da bilinen Pes Ekino Varus(PEV) hastalığını hakkında bilgi verdi. Her bin doğumdan birinde PEV vakasının görüldüğüne dikkat çeken Uslu, “Her üç vakadan biri çift taraflıdır. Neden olduğu bilinmemekle birlikte her üç vakadan ikisi erkek bebektir. Ailede varsa olasılık iki katına çıkmaktadır. PEV ağrısızdır. Topuklar ve parmaklar içe doğru dönmüştür. Genellikle baldır ve ayak normalden kısadır. Kaval kemiği içe dönük olabilir. Ayak gaza basar tarzda ekinde durur. Bu kısalık özellikle tek taraflı vakalarda belirgindir. Erken tedavi edilirse ayağın düzeltilmesi ve bebeğinizin normal bir yaşama dönmesi daha kısa sürede olur ve daha iyi sonuç elde edilir” dedi.
DÜZELTME VE ALÇILAMA İŞLEMİ
Uslu, tedavinin doğumdan hemen sonra başlaması gerektiğini ve amacın ağrısız, fonksiyonel bir basma elde etmek olduğunu dile getirdi. Uslu, “Düzeltme ve alçılama işleminde, doktorunuz nazikce ayağı normal pozisyona getirecek biçimde gererek düzeltir ve düzeltmeyi korumak için alçılar. Düzeltme tedrici olarak her hafta tekrarlanır. Tam normal pozisyona gelmesi aylar alabilir. Düzelme görüntü ve röntgenle takip edilir. Alçılama genellikle 6-12 hafta sürer. Düzelme meydana geldiğinde bunun korunması için yürüme yaşına kadar özel ayakkabılar giyilir. Adeleler 2-3 yaşına hatta bazen 7 yaşına kadar adeleler ayağı eski pozinyonuna döndürmeye çalışır. Bu nedenle 7 yaşına kadar çocukların izlenmesi ve bu arada gerekirse cerrahi müdahaleler yapılması önemlidir. Son yıllarda ismine Ponseti Yöntemi dediğimiz özel alçılama şekli popülerlik kazanmıştır. Yaklaşık 5 veya altı haftalık seri alçılamalar sonrası gerekirse posterior gevşetme yapılarak son alçı 3 hafta kadar tutulur. 3 hafta sonra alçılar çıkarılarak Steinbeck ateli denen özel bir orteze ayaklar alınır. Burada amaç kazanılan düzeltmenin korunmasıdır. İlk yıl bu özel ortez neredeyse günde 24 saat kalacak şekilde takılır. Bir sonraki yıl yalnızca geceleri takılır. Ayağın ortez içindeki pozisyonu tedaviyi takip eden doktoru belirler. Genellikle PEV’li ayak 70 derece dış rotasyonda gelebildiği kadar dorsifleksiyonda tutulur. Normal ayak ise 45 derece dış rotasyon ve ayak bileği nötralde tutulur. Daha sonrada ortopedik özel botlara geçilerek tedavi 5-6 yaşına kadar takip edilir. Nükslerin en sık nedeni tedavinin yarım bırakılması, alçılamalar arası alçısız dönemin uzun tutulması, ortezlerin yeterince kullanılmaması ve kontrol sürelerinin gözardı edilmesidir” diye konuştu.
CERRAHİ TEDAVİ GEREKTİREN DURUMLAR
Uslu, özellikle düzeltme ve alçılamaya geç başlandığında bazen germe ve alçılama işleminin bebeğin ayağını tam olarak düzeltemeyebileceğini belirtti. Böyle durumlarda ise cerrahi tedavi gerekebileceğini anlatan Uslu, “Cerrahi tedavi 3-12 aylıkken yapılabilir ve tek seansta ayaktaki bütün kemik, bağ ve tendon bozuklukları düzeltilir. Ameliyat sonrası 6-8 hafta alçı uygulaması ardından özel ayakkabı giyilir. Tedavi edilmeyen çocuklarda çok ciddi sakatlık ve yürüme bozukluğu oluşur. Günümüz cerrahi teknojisi her yaşta bu rahatsızlığın tedavisine olanak vermektedir. Yine de en iyi sonuçlar 1 yaş altındaki cerrahilerden alınır. En mükemmel sonuçlu tedavilerde bile hasta ayak 1-1.5 numara daha küçük, daha az hareketli ve baldırı daha ince olur” ifadelerine yer verdi.
DÜZELTME VE ALÇILAMA İŞLEMİ
Uslu, tedavinin doğumdan hemen sonra başlaması gerektiğini ve amacın ağrısız, fonksiyonel bir basma elde etmek olduğunu dile getirdi. Uslu, “Düzeltme ve alçılama işleminde, doktorunuz nazikce ayağı normal pozisyona getirecek biçimde gererek düzeltir ve düzeltmeyi korumak için alçılar. Düzeltme tedrici olarak her hafta tekrarlanır. Tam normal pozisyona gelmesi aylar alabilir. Düzelme görüntü ve röntgenle takip edilir. Alçılama genellikle 6-12 hafta sürer. Düzelme meydana geldiğinde bunun korunması için yürüme yaşına kadar özel ayakkabılar giyilir. Adeleler 2-3 yaşına hatta bazen 7 yaşına kadar adeleler ayağı eski pozinyonuna döndürmeye çalışır. Bu nedenle 7 yaşına kadar çocukların izlenmesi ve bu arada gerekirse cerrahi müdahaleler yapılması önemlidir. Son yıllarda ismine Ponseti Yöntemi dediğimiz özel alçılama şekli popülerlik kazanmıştır. Yaklaşık 5 veya altı haftalık seri alçılamalar sonrası gerekirse posterior gevşetme yapılarak son alçı 3 hafta kadar tutulur. 3 hafta sonra alçılar çıkarılarak Steinbeck ateli denen özel bir orteze ayaklar alınır. Burada amaç kazanılan düzeltmenin korunmasıdır. İlk yıl bu özel ortez neredeyse günde 24 saat kalacak şekilde takılır. Bir sonraki yıl yalnızca geceleri takılır. Ayağın ortez içindeki pozisyonu tedaviyi takip eden doktoru belirler. Genellikle PEV’li ayak 70 derece dış rotasyonda gelebildiği kadar dorsifleksiyonda tutulur. Normal ayak ise 45 derece dış rotasyon ve ayak bileği nötralde tutulur. Daha sonrada ortopedik özel botlara geçilerek tedavi 5-6 yaşına kadar takip edilir. Nükslerin en sık nedeni tedavinin yarım bırakılması, alçılamalar arası alçısız dönemin uzun tutulması, ortezlerin yeterince kullanılmaması ve kontrol sürelerinin gözardı edilmesidir” diye konuştu.
CERRAHİ TEDAVİ GEREKTİREN DURUMLAR
Uslu, özellikle düzeltme ve alçılamaya geç başlandığında bazen germe ve alçılama işleminin bebeğin ayağını tam olarak düzeltemeyebileceğini belirtti. Böyle durumlarda ise cerrahi tedavi gerekebileceğini anlatan Uslu, “Cerrahi tedavi 3-12 aylıkken yapılabilir ve tek seansta ayaktaki bütün kemik, bağ ve tendon bozuklukları düzeltilir. Ameliyat sonrası 6-8 hafta alçı uygulaması ardından özel ayakkabı giyilir. Tedavi edilmeyen çocuklarda çok ciddi sakatlık ve yürüme bozukluğu oluşur. Günümüz cerrahi teknojisi her yaşta bu rahatsızlığın tedavisine olanak vermektedir. Yine de en iyi sonuçlar 1 yaş altındaki cerrahilerden alınır. En mükemmel sonuçlu tedavilerde bile hasta ayak 1-1.5 numara daha küçük, daha az hareketli ve baldırı daha ince olur” ifadelerine yer verdi.
