İstanbul
Üretim zincirindeki derinliğine vadeli çekler ve kontrolsüz mağazalaşma derece nedenlerle müstevli evveliyat yaşanmış olan konuşu dalgalanmalardan en aşırı etkilenen sektörler ortada toprak meydan ayakkabı sektörü, aradan güzeşte müddette yaşanmış olan sıkıntılardan öğüt çıkararak baştan toparlandı.
Üretim ayağında 18 kocaoğlan bulan vadeler 6 aya derece kısalırken, global salgınla baş başa Uzakdoğu hazırlık zincirinin kırılması, Rusya, Avrupa ve Orta Doğu ülkelerinden alakanın artması, Avrupa ülkelerinin istihsal düşüncesince rotayı Türkiye'ye çevirmesi sektörde rekorları yekdiğeri peşine getirdi.
Geçen sene müstevli dolayısıyla ihracatta 2019 paralelinde kapatan ayakkabı sektörü, bu sene toy rekorlara imza atmaya başladı.
8 ayda güzeşte senenin bire müşterek zamanına gereğince yüzdelik 23,7 kalan ayakkabı ihracatında 674 milyon dolarla topu topu zamanların ocak-ağustos devri rekoru kırıldı.
Bu süreçte en faziletkâr dış satım 62 milyon dolarla Rusya'ya yapılırken, onu, 51 milyon dolarla Irak, 46 milyon dolarla Almanya, 36 milyon dolarla İspanya izleme etti. En aşırı dış satım meydana getirilen devletler ortada Romanya, İsrail, İtalya, İngiltere, Hollanda ve Polonya da toprak aldı.
Yıl böylecene ayakkabı ihracatında 1 bilyon dolar barajının geçmiş defa aşılacağını tamlayan bölüm temsilcileri, istihsal artışı düşüncesince toy elemanlara gerekseme duyulduğunu kaydederek, bu mevzuda toy manzume liselerinin ve üniversitelerde ayakkabı mühendisliği bölümlerinin açılması çağrısında bulundu.
"Hatalardan öğüt çıkaran sektörümüz şu anda mahsul yetiştiremiyor"
Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Yönetim Kurulu Başkanı Berke İçten, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, Türkiye'nin ayakkabıda ehil bulunduğu istihsal gücü ve potansiyelinin 2014'te ithalata getirilen ek gümrük vergileri sonrası kupkuru müşterek halde ortaya çıktığını söyledi.
O devre bitirdikleri istişareler ve icraat sonrası bakanlığın getirmiş bulunduğu ek gümrük vergilerinin ayakkabı sektörünü uçurumun kenarından döndürdüğünü dile getiren İçten, ondan sonradan ihracatın çabucak arttığını anlattı.
İçten, elan evvela 400-500 milyon dolar akan belirgin verici bu sahanın 4-5 yılda 500 milyon dolarlık akan müşterek tomar vermeye başladığının altını çizerek, pazarlarda yaşanmış olan sıkıntılara karşın bu başarının yakalandığını bildirdi.
Sektörde global müstevli evveliyat yaşanmış olan konkordatolara yer veren İçten, "Şu anda ağır açıdan müşterek istihsal yetiştirememe sorunu yaşıyoruz. 'Ürün yetiştiremiyoruz' desek yeridir. Ayakkabı sektörü, yaşamış bulunduğu sıkıntılardan ağır açıdan öğüt çıkardı. Vadeler sayı farkı 6 aylara derece düştü. Sektörde aşırı elan elleme eyyam göreceğiz, elleme gelişmeler yaşayacağız." dedi.
"Avrupalı müşteriler rotayı Uzakdoğu'dan Türkiye'ye çevirdi"
Berke İçten, 320 bin bireyin çalışmış bulunduğu sektörde halihazırda öge bulamama sorunu yaşadıklarını belirterek, toy öge yetiştirme dair ağır projelerinin olduğunu, bunu endamsız müddet içinde halkoyu ile paylaşacaklarını söyledi.
Üniversiteler ile 4 salname ayakkabı mühendisliği kısmı açılış çalışmalarının sürdüğünü dile getiren İçten, ayakkabı ve saraciye öğretimi düşüncesince çabucak toy mesleksel ve uygulayım liseler açılması icap ettiğini vurguladı.
İçten, bu sahanın öncelikleri ortada toprak meydan "ihracatta 1 bilyon doları aşma" hedefinin bu sene yakalanacağını kaydederek, şu detayları verdi:
"Küresel salgınla baş başa başta Avrupalı müşteriler rotayı Uzakdoğu'dan Türkiye'ye çevirdi. Biz de kalan navlun fiyatlarını ve alıngan hazırlık zincirini punt bile bile dış satım pazarlarımızı çeşitlendirdik. Uzakdoğu'dan müşterek ürünün üretilip gelmesi bundan böyle ayları alıyor. Ancak Türkiye'den mahsulat aşırı elan endamsız müddette üretilip gönderilebiliyor. Türkiye'nin istihsal enerjisini ve potansiyelini bilici şişman salon zincirleri ve alıntı grupları Türkiye'ye gelmeye başladı."
İçten, Türkiye'nin ihracatını belirgin bariz tezyit ve toy pazarlara teferrüç çalışmalarının çabucak sürdüğünü, bu kapsamda 29 Eylül-02 Ekim'de İstanbul Fuar Merkezi'nde düzenlenecek 65. Uluslararası Ayakkabı Moda Fuarı'nı punt yerine gördüklerini vurguladı.
Türkiye'nin global ayakkabı ticaretinde 6. tam toprak aldığını anımsatan İçten, ihracatta toy iş birlikleri ve üretimde yapacakları yatırımlarla 2,5 bilyon dolarlık dış satım ve sıralamada elan yukarılarda toprak edinmeyi hedeflediklerini laflarına ekledi.
"Salgınla baş başa hazırlık zincirinin kırılması veTürkiye'nin yakınlığı üstünlük sağladı"
Türkiye Ayakkabı Sektörü Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (TASEV) Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Çetin ise bu sahanın salgını fırsata çevirdiğini belirterek, "Özellikle Avrupa'dan Uzakdoğu'ya uzanan hazırlık zinciri kırıldı. Hem derinliğine vadeli teslimat bununla ortak istihsal ve navlun derece maliyetlerdeki artım Avrupalı tedarikçileri Türkiye'ye yöneltti. Türkiye'nin AB'ye DOĞRU olması geri hizmet üstünlük sağladı." diyerek konuştu.
İtalya Milano'da bu ay meydana gelen dünyaca adlı sanlı ten ve ayakkabı fuarı MICAM'da Türkiye'den 53 şirketin destan gösterdiğini dile getiren Çetin, Türk firmalarının ihracata müteveccih ürünlerinin aşırı ağır uyanıklık ve istem gördüğünü söyledi.
Çetin, ayakkabı piyasasının yaşadıklarından öğüt çıkardığını ve vadelerin düştüğünü kaydederek, ihracatın gelişigüzel sene yüzdelik 20 artım potansiyelinin bulunduğunu, bu sene yüzdelik 25, 2022'de de yüzdelik 30 artım beklediklerini vurguladı.
Ciddi öge açığımız var, toy liseler açılmalı"
Hüseyin Çetin, ayakkabı sektöründe üretimin "tam gaz" bitmeme ettiğini fakat burada dü başağrısı ile gönül rahatlığı karşıya olduklarını söyledi.
Çetin, "Bunlardan birincisi; nısıf işlenmiş ten ihracatı. Bakanlar Kurulu kararıyla nısıf işlenmiş ten (kromlu deri) ihracatına titrem başına 500 dolarlık kaynak konulmuştu. Bu nısıf işlenmiş ten ihracatı önlenirse mahsulat aşırı elan faziletkâr ek altın olarak, ayakkabı ve benzeşim mahsul gibi, ihraç edilebilir. Bu da sektörümüzü arsıulusal arenada öne çıkartır. İç piyasada elan makul pahalı ten ayakkabı üretimi yapılabilir." açıklamasında bulundu.
İkinci sıkıntının ayakkabı tabanında yaşandığını dile getiren Çetin, "Taban düşüncesince geçer kauçuk, poliüretan, eva ve faylon derece kaba maddelere global açıdan ağır zamlar geldi ve bu mahsulat bulunamıyor. Burada yaşadığımız sıkıntıları atlatırsak istihsal ve ihracattaki ilerleyişimiz sürecektir." ifadelerini kullandı.
Sektörün şu anda aşırı ağır nitelikli öge gereksinimi olduğunu kaydeden Çetin laflarını şu halde tamamladı:
"İstanbul'un yanı esna ayakkabı piyasasının kümeleştiği İzmir, Gaziantep, Şanlıurfa, Konya ve Adana derece illerimizde ayakkabı dair manzume liseli var. Ancak bu liseler yetmiyor. Ayakkabı üretiminin topu topu sahalarında ve başta saya dair ağır öge açığımız var. Bunun düşüncesince aceleci liseler açılması gerekiyor. Bunun yanı esna elan evvela Yıldız Teknik Üniversitesi ile tören düzeni imzalamıştık. Ayakkabı mühendisliği kısmı ayırmak düşüncesince çalışmalarımız sürüyor."
