Brüksel
AB savunma bakanlarının yarın Brüksel'de yapılacak toplantısında, Yapılandırılmış Daimi İş Birliği (PESCO) olarak adlandırılan AB'nin ortak savunma projelerine AB üyesi olmayan üçüncü ülkelerin dahil olması çerçevesinde ABD, Kanada ve Norveç'in katılımının onaylanması bekleniyor.
PESCO projelerine katılacak üçüncü ülkelerin bazı şartları karşılaması isteniyor. Bunlar arasında bu ülkelerin AB'nin güvenlik ve savunma çıkarlarıyla çatışmaması, projeye katma değer sağlayabilmesi ve gizli bilgilerin karşılıklı paylaşılmasına imkan tanıyan anlaşma yapması yer alıyor.
Savunma bakanları yarınki toplantıda ayrıca, AB'nin stratejik özerkliği çerçevesinde oluşturulması istenen "Stratejik Pusula" adlı belgeyi de görüşecek. Belge hakkındaki kararın son halini almasının ardından Mart 2022'de verilmesi planlanıyor.
"Kriz yönetimi, mukavemet, kabiliyetlerin geliştirilmesi ve işbirlikleri" başlıklarından oluşan belgenin yarınki toplantıda kriz yönetimi kısmı görüşülecek. Bu çerçevede krizlere müdahale etmede hızlı davranmak için neler yapılabileceği tartışılacak.
AB yetkililerinin verdiği bilgiye göre, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, toplantıda AB'nin krizlere hızlı müdahale için "ilk mukabele kuvveti" kurulması fikrine desteğini ifade edecek.
Bir üst düzey AB yetkilisi, AB'nin daha önce de benzer güçler oluşturduğunu belirterek, örnek olarak 2003'te Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne gönderilen "Artemis" operasyonunu, 2008'de Çad, 2014'te Orta Afrika Cumhuriyeti için oluşturulan EUFOR misyonlarını gösterdi.
"Hızlı müdahale kuvveti" fikri hayata geçirilirse AB, 5 bin askeri personelden oluşacak bir güç oluşturacak ve kriz bölgesine sevk edilmeden önce ortak eğitim ve tatbikatlar düzenleyecek ancak AB üyesi ülkelerin sadece yarısı şu anda bu fikre destek veriyor. Yarınki toplantıda bu konuda bir karar çıkması beklenmiyor.
Konuyla ilgili gazetecilere açıklama yapan bir AB yetkilisi, "Güvenilir bir güvenlik sağlayıcısı olmak istiyorsak böyle bir hızlı mukabele kuvveti kabiliyetine sahip olmamız gerekiyor. Bence bu gücün kendisi ve 5 bin kişilik hedef oldukça iddialı bir hedef." dedi.
AB savunma bakanları, yarınki toplantının bir bölümünde NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'i de konuk edecek. Stoltenberg ile bakanlar arasındaki görüşmede Rusya'nın Ukrayna sınırı ve Kırım'daki askeri yığınağı, Irak, ABD'nin çekilme kararı sonrası Afganistan'daki durum ve Balkanlar gibi konuların ele alınması bekleniyor.
Bakanların gündeminde ayrıca Afrika'nın Sahel bölgesindeki durum ile Doğu Afrika ülkesi Mozambik'te Ensar'ul Sunna terör örgütünün sivillere yönelik saldırılarının ardından yaşanan gelişmeler bulunuyor.
