Ankara
"Chaos" isimli akademik dergide yayımlanan araştırmaya göre, Illinois ve New Mexico eyaletlerinden araştırmacılar, ışık ve gıdanın biyolojik saat olarak tanımlanan sirkadiyen ritmi üzerindeki etkisini inceledi.
Illinois'deki Northwestern Üniversitesi ve New Mexico'daki Santa Fe Enstitüsünden araştırmacılar tarafından yapılan çalışmada, jetlag ile sirkadiyen ritim arasındaki ilişki ve jetlagdan kurtulmanın yollarını tespit etmek içim matematiksel modeller geliştirildi.
Araştırmada, bu modellerden birinde ışığın sirkadiyen ritim üzerindeki etkisi ölçüldü, diğerinde ise gıdanın etkisine bakıldı.
Uzun bir uçak yolculuğunun ardından günün erken saatlerinde daha fazla yemek yemenin ve gün boyunca bolca güneş ışığına maruz kalmanın vücudun zaman farkına alışmasını hızlandırdığı belirlenen araştırmada, jetlagdan daha hızlı kurtulmak için gece atıştırmalarından kaçınılması tavsiye edildi.
Araştırmada, gece yemek yemenin sirkadiyen ritmi daha fazla dengesizleştirebileceği belirtilerek, bunun nedeni olarak ise bu saatlerde yemek yemenin karaciğerde iltihaplanmaya yol açması gösterildi.
Jetlag, uzun süren uçuşların ardından ortaya çıkan ve vücudun biyolojik saati ile uçağın iniş yaptığı yerin saatinin uyuşmaması nedeniyle yaşanan rahatsızlık olarak biliniyor.
Biyolojik saatin jetlag gibi etkenler neticesinde bozulması uyku bozukluklarına yol açıyor. Uzun süreli uyku bozuklukları ise dolaşım, endokrin, bağışıklık ve sinir sistemlerini etkileyerek hipertansiyon, obezite ve ruh hastalıkları gibi ciddi sağlık sorunlarına neden oluyor.