TÜRKPA'nın 10. Genel Kurul toplantısı, TBMM Başkanı Mustafa Şentop'un iki yıl önceki önerisi doğrultusunda, Kazakistan'ın güney bölgesinde yer alan ve Türk dünyasının manevi önderlerinden Hoca Ahmet Yesevi'nin türbesinin bulunduğu Türkistan şehrinde gerçekleştirildi.
TÜRKPA Genel Kurulunda ilk olarak Dönem Başkanı ve Azerbaycan Milli Meclis Başkanı Sahibe Gafarova TÜRKPA Dönem Başkanlığını Kazakistan Cumhuriyeti Meclis Başkanı Nurlan Nigmatulin'e devretti. Sonrasında TÜRKPA 10. Genel Kurul toplantısına geçildi.
Genel Kurul'da yaptığı konuşmada sözlerine Azerbaycan'ın “Anım günü” dolayısıyla tebriklerini ileterek başlayan Şentop, “BM dahil bir çok uluslararası kurum tarafından Azerbaycan'a aidiyeti kabul ve ilan edilen ermeni işgali altındaki öz vatan topraklarından azad edilmesi bayrağının her karış toprağında dalgalanması elbette TÜRKPA ülkeleri olarak hepimizi memnun etmiştir. Dün 27 Eylül, işgal altındaki Karabağ'ı bağımsızlığına kavuşturan şanlı vatan muharebesinin yıl dönümüydü. Anım günü verilen bu yıl dönümünde bütün Azerbaycan halklarını yürekten kutluyor, şehitlerimizi rahmet ve şükranla anıyorum. Karabağ Azerbaycan'dır. Biz Türkiye olarak her zaman Azerbaycan'ın yanındayız. İşgalin sona ermesiyle bölgeye istikrar gelmesi için her türlü desteği veriyoruz, gelecekte de destek vermeye devam edeceğiz” dedi.
Uluslararası ilişkilerin artık devletler düzeyinde sadece diplomatlar aracılığıyla yönetilen bir süreç olmadığını vurgulayan TBMM Başkanı, uluslararası ilişkilerde yeni gelişmeler ve yeni açılımların gerekliliğine işaret etti. Şentop, “Karşı karşıya bulunduğumuz sorunların bir kısmı küresel ölçekte çözüme muhtaçken, birçok sorunumuzu da yerel ve bölgesel bakış açısıyla çözmemiz zorunluluk haline gelmiştir. Küresel ölçekteki belirsizlikler; ülkeler arası silahlı çatışmalar, göç hareketleri, terörizm, iklim değişikliği, kuraklık gibi çok boyutlu sorunlar ve küreselleşmenin getirdiği kültürel yok oluş karşısında kendini koruma amaçlı gelişen yerel ve bölgesel hareketlerin önemi her geçen gün artmaktadır. Dünyanın her yerinde bölgesel kuruluşlar kurulmakta, parlamenter yapılar da bu kuruluşların gerek etkinliğini artırarak gerek meşruiyet kaynağını sağlayarak önemli bir rol üstlenmektedirler” diye konuştu.
“TBMM 2016 yılında bir kez daha gazi olmuştur“
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, geçtiğimiz yıl TBMM'nin kuruluşunun 100. yıl dönümünün kutlandığını hatırlatarak, şunları söyledi:
“TBMM Türkiye'nin kurucu meclisidir ve gazi meclistir. Milli mücadeleyi bizzat yönetmiş ve yürütmüştür. Mustafa Kemal Atatürk o dönemde milli mücadelemize TBMM Başkanı olarak liderlik etmiştir. Bu durum milletimizin iradesinin tecelli ettiği meclisimizi diğer pek çok ülkenin meclisinden daha özel bir konuma oturtmaktadır. TBMM bundan bir süre önce, 2016 yılında bir kez daha gazi olmuştur. Fetullah Gülen terör örgütü FETÖ mensupları 15 Temmuz darbe girişimi sırasında meclisimize saldırmak cüretinde bulunmuşlardır. TBMM binamız FETÖ'cü hainlerin uçaktan attıkları üç bombaya maruz kalmıştır. O gece de bütün siyasi partilerden milletvekillerimiz saldırılara rağmen meclise gelerek toplanmışlar ve bu hain girişime direnmişlerdir. Yine kahraman halkımız elleriyle tankları durdurma cesaretini göstererek vatanımızı ve meclisimizi bu hain terör örgütüne karşı canı pahasına korumuştur. 100 yıl önce nasıl can siperhane bir mücadele verildiyse, 15 Temmuz'da FETÖ mensuplarına karşı da öyle büyük bir mücadele verilmiştir. 100 yıl önce nasıl işbirlikçi hainler ve zararlı cemiyetler ülkemizi manda ve himaye adı altında işgal planları yaptıysa, 15 Temmuz'da da aynı olay vuku bulmuştur.”
FETÖ terör örgütünün tek bir amacı olduğunu söyleyen Şentop, “Bu, yer edindiği ülkelerde faaliyet gösterdiği ülkelerde orayı ele geçirmek ve kendilerine verilen örgüt faaliyetlerini, talimatlarını uygulamak. Biz, milletimiz olarak 15 Temmuz'da bu örgütü ve yapılanmasını Sayın Cumhurbaşkanımızın iradesi, öncülüğü, milletimizin tam desteğiyle bu topraklardan söküp attık. 100 yıllık meclisimiz iki kez gazi olarak dünya demokrasi tarihinde görülmeyen bir şerefle tarihteki yerini almıştır. Bu da gelecek nesillere bırakacağımız en büyük miraslarımızdan biridir. FETÖ'nün Türkiye dışında bir çok ülkede de faaliyet gösterdiğini biliyoruz. Bu hain örgütün kardeş ülkeler başta olmak üzere faaliyet gösterdiği ülkeler için bir milli güvenlik tehdidi oluşturduğunu tekrar ifade etmek isterim” şeklinde konuştu.
Şentop TÜRKPA'nın daha fazla etkin hale getirilmesine yönelik önerilerini şöyle sıraladı:
“TÜRKPA Kadın Parlamenterler ve TÜRKPA Genç Parlamenterler Forumlarına benzer şekilde üye ülke parlamentolarının dostluk grupları başkanları ile ortak forumlar düzenlenebilir. Sekretarya; yasama süreçlerinde kolaylaştırıcı bir rol üstlenerek; ülke parlamentolarında faaliyet gösteren ihtisas komisyonları arasındaki işbirliğinin artırılması ve istişare toplantılarının yapılmasına aracılık edebilir. Uluslararası toplantılarda ve özellikle parlamenter forumlarda ayrı TURKPA alt grup toplantılarının düzenli hale getirilip kurumsallaştırılması suretiyle ortak çıkarların savunulması veya ortak sorunların elbirliği ile çözümü için koordinasyonun daha da güçlendirilmesi mümkün olabilir. Farklı ülke parlamentolarında görev alan Türk soylu milletvekillerinin tespit edilerek bir forum çatısı altında toplanması sağlanabilir. Yıllık veya 5 yılda bir genişletilmiş Türk Dünyası Parlamenterler Forumu organizasyonu yapılabilir. TÜRKPA üyesi eski vekillerimizden ‘TÜRKPA Ak Sakal Grubu' oluşturularak; bu grubun zaman zaman bir araya gelmesi, fikir ve tecrübelerinin paylaşılması sağlanabilir. TÜRKPA bünyesinde kurulabilecek bir araştırma merkezleri koordinasyon birimi aracılığıyla, parlamentolarımız arası bilgi değişimi konularına bir düzen ve hız getirilebilir. Son olarak daha güçlü bir sekretarya için çalışanların dil yeteneklerinin geliştirilmesi; Kırgızca, Kazakça, Azerbaycan dili ve Türkiye Türkçesi dillerinde çok dilli çalışan profili oluşturularak daha etkin ve hızlı bir teşkilat yapısına kavuşabiliriz.”
“Bizim birlikteliğimiz hiç kimseye karşı değildir”
Sözlerine Pir Sultan Ahmet Yesevi'nin “Kitabına eğilmiş çocuk, aşını pişiren kadın, tarlasını süren çiftçi, tezgâhtaki sanatkâr, fenalık düşünmeye vakit bulamaz” sözüyle devam eden Şentop, Türk dünyası devletlerinin bir araya gelmesinden kimsenin rahatsız olmaması gerektiği mesajını vererek, “İşimiz iyilik üzerinedir; yapacak işimiz çoktur. Bizler, parlamenter diplomasiyi barış diplomasisi olarak görüyoruz ve bizim birlikteliğimiz hiç kimseye karşı değildir. Amacımız birliğimizi pekiştirmek, muhabbetimizi arttırmak, aynı otağdan çıkıp dünyanın farklı coğrafyalarına dağılan öz kardeşleri bir araya getirmektir. Bizim birlikteliğimiz ile kazanan dostluk ve kardeşlik olacaktır” diyerek konuşmasını tamamladı.
Konuşmaların ardından TÜRKPA Genel Kuruluna katılan Meclis Başkanları, Alatau Medya Merkezini ziyaret etti. Meclis başkanları Ulu Dala Eli Anıtı önünde aile fotoğrafı çektirdi.
Sonrasında başkanlara, Türkistan Bölgesi Valisi Umirzak Şükeyev tarafından Kongre Salonunda öğle yemeği verildi.