İstanbul
Lozan Mübadilleri Vakfı'ndan 100 mübadil kuruluşu adına yapılan açıklamada, geçmişte olduğu gibi bundan sonra da mübadil çocukları ve torunlarının, Türkiye'de yaşanan her problemin üstesinden gelmek üzere birlik ve beraberlik içinde çalışmaya devam edeceği belirtildi.
Vatana ve millete olan sorumlulukların yerine getirilmesinden hiçbir zaman vazgeçilmeyeceği aktarılan açıklamada, özel taleplerle ilgili şunlar kaydedildi:
"Avrupa Birliği'nden ve komşu Yunan hükümetinden en büyük beklentimiz, ata topraklarına yaptığımız ziyaretlerde sürekli karşımıza çıkan vize sorununa bir çare üretmeleridir. Yüzyıl önce mübadele ile bıraktığımız evlerimizi, köylerimizi, mezarlıklarımızı ve diğer hatıralarımızı kolayca görebilmek adına vize duvarlarının kaldırılmasını, en azından esnetilmesini çok girişli ve uzun süreli vize verilmesini talep ediyoruz.
İki ülkenin mübadillerinin ortak bir talebi de Lozan Antlaşması'nın mütekabiliyet ilkesi çerçevesinde terk edilen topraklarda kalan kültürel mimari varlıkların karşılıklı olarak restore edilmesidir. Bu anlamda ibadet yerleri, hamamlar, çeşmeler, anıt evler, mezarlıklar gibi kültürel ve mimari varlıkların envanterlerinin çıkartılmasını, koruma altına alınmasını ve restore edilmesini istiyoruz."
Lozan Antlaşması gereği mübadeleye tabi tutulmayan Yunanistan'daki Türk-Müslüman azınlık ve Türkiye'deki Rum-Ortodoks azınlığın karşılıklı olarak eğitim, kültür, dil ve inanç özgürlüğü gibi insan haklarının hükümetlerce güvence altına alınması istenen açıklamada, "Her iki ülkenin okul müfredatından, tarih dersi kitaplarından birbirlerinin tarihini karalayıcı, hakaret içeren, düşmanlık doğuracak uydurma metinlerin ayıklanarak dostluğu teşvik edici bir şekle sokulmasını barışçıl bir ortam için gerekli görüyoruz." ifadesi kullanıldı.
