İstanbul
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarına yakından şahitlik eden, Türkiye’nin kalkınma yolculuğunda ekonomik, sosyal ve kültürel hayatına katkı sunan iş insanı Vehbi Koç, herkes için ders niteliği taşıyan 95 yıllık ömründe sayısız eser bıraktı.
Bayram tatili için bulunduğu Antalya’da kalp ve solunum rahatsızlığı nedeniyle 25 Şubat 1996’da hayatını kaybeden Koç Holding Kurucusu Vehbi Koç, 95 yıllık yaşamı boyunca gerçekleştirdiği yatırımlarıyla Türkiye'de pek çok ilke imzasını attı.
Antalya'da geçirdiği kalp krizi nedeniyle 25 Şubat 1996’da hayatını kaybeden Koç Holding Kurucusu Vehbi Koç, 95 yıllık yaşamı boyunca gerçekleştirdiği yatırımlarıyla Türkiye'de pek çok ilke imzasını attı.
Ankara eşrafından Koçzade Hacı Mustafa Efendi'nin oğlu olan Vehbi Koç, 1901 yılında Ankara'da doğdu. 1917 yılında ortaöğrenimini yarıda bırakarak, babasıyla birlikte Ankara'nın Samanpazarı semtinde bir bakkal dükkanı açan Vehbi Koç, Cumhuriyetin kurulmasından sonra, başkent olan Ankara'da inşaat işlerinin yoğunlaşması üzerine, yapı malzemeleri ticaretine de başladı.
Birçok yabancı firmanın temsilciliğini üstlenerek, devlet ihalelerine de katılan Vehbi Koç, Ankara Numune Hastanesi ile Elazığ-Palu Demiryolu'nun yapımını üstlendi.
1937'de İstanbul'da Vehbi Koç ve Ortakları Kollektif Şirketi'ni, 1938'de Koç Ticaret AŞ'yi kuran iş insanı, 2. Dünya Savaşı yıllarında yabancı firmalarla iş birliğini sürdürdü ve savaştan sonra birçok Amerikan şirketinin temsilciliğini aldı.
Vehbi Koç, 1948 yılında General Electric firmasıyla ortak yatırım yaparak Türkiye'de ilk ampul fabrikasını 1948 yılında kurdu. 1955 yılında İstanbul'a taşınan Vehbi Koç, bu dönemden sonra sanayi yatırımlarına ağırlık verdi.
Koç, 1955'te çelik büro gereçleri ve elektrikli ev aletleri üretmek üzere Arçelik'i, 1958'de Türk Demirdöküm Fabrikaları'nı kurdu.
Türkiye’ye Koç Holding’i 1963 yılında kazandırdı
Kendi kurduğu veya sermayesine katıldığı çeşitli sanayi ve ticaret kuruluşlarını bir araya getirerek, Türkiye'nin ilk holdingi olan Koç Holding'i 1963 yılında kuran Vehbi Koç, 1966'da Türkiye'de üretilen ilk otomobil olan Anadol'u, 1968'de de Tofaş'ı kurarak, Fiat lisansıyla Murat otomobillerinin üretimini gerçekleştirdi. Aynı yıl Koç Vakfı adıyla çeşitli sosyal alanlarda etkinlik gösteren bir vakıf da oluşturdu.
2. Dünya Savaşı'na kadar ticaretten sağladığı birikimleri bu dönemden sonra sanayi yatırımlarına kaydırarak, çok çeşitli alanlarda etkinlik gösteren Vehbi Koç, 1984'de Koç Holding'in yönetimini oğlu Rahmi Koç'a devrederek, emekliye ayrıldı ve Koç Holding Onursal Başkanı oldu.
Türk Eğitim Vakfı ve Türkiye Aile Sağlığı ve Planlaması Vakfı Başkanlıklarını yapan Vehbi Koç, 1987'de Milletlerarası Ticaret Odası tarafından Dünyada Yılın İşadamı da seçilmişti.
1991'de Amerika Nüfus Enstitüsü tarafından Yaşam Boyu Başarı Ödülü'ne layık görülen Vehbi Koç'un "Hayat Hikayem" (1973) ve "Hatıralarım, Görüşlerim, Öğütlerim" (1987) adlı kitapları bulunuyor.
Ders niteliği taşıyan 95 yıllık ömründe sayısız eser bıraktı
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarına yakından şahitlik eden, Türkiye’nin kalkınma yolculuğunda ekonomik, sosyal ve kültürel hayatına katkı sunan iş insanı Vehbi Koç, herkes için ders niteliği taşıyan 95 yıllık ömründe sayısız eser bıraktı.
Çağının ötesini görebilme becerisiyle ardında çok güçlü bir iz bırakan Koç, hayattayken, kurduğu şirketler ve vakıflar aracılığıyla pekçok insana dokundu.
"Bir memleketin en büyük gücü yetişmiş insan varlığıdır”
Koç’un on yıllar öncesinde kurduğu cümleler bugün dahi önemini koruyarak, geleceğe ışık tutuyor. Koç Holding’in kurumsal dergisi BizdenHaberler’in Vehbi Koç'un anısına hazırlanan sayfalarında bazı sözlerine yer verilmişti.
İş insanı Vehbi Koç, üzerine düşen vazifeyi hakkıyla yerine getiren insanın en vatansever insan olduğunu belirterek, şunları ifade etmişti:
"Bir memleketin en büyük gücü yetişmiş insan varlığıdır. Yapılacak reformlarla gençlerin öğrenime aksamadan devam etmeleri ve memleketin ihtiyacı olan teknik elemanların en iyi şekilde yetiştirilmeleri sağlanmalıdır. Ne kadar çok kaliteli insan yetiştirebilirsek, memlekete o nispette hizmet etmiş olacağız.
Bu millet büyük bir millettir, kendisine meseleler iyi anlatılır ve hayırlı olduğuna inandırılırsa daima yardımcı olur, ben bunu hayatım boyunca gördüm. Daima doğru olanı yapmaya gayret gösterdim. Aileme, memleketime ve yaşadığım çağa hizmet ettiğim inancıyla büyük bir huzur duyuyorum.
Başarı başkalarının geçirdiği tecrübelerden yararlanmaktır. Evvela ‘ısrarlı olmak’ insanın niyetini belli eder. Bir işin başarıya ulaşmasında ise ‘niyet etmek’ çok önemlidir… Ben bugüne kadar ‘macera’ olsun diye hiçbir işe girmedim. Daima hesap kitap adamı oldum."
Başarılı bir iş insanının taşıması gereken özellikler
Vehbi Koç, başarılı bir iş insanının taşıması gereken özellikleri de şöyle sıralamıştı:
"Yönetici veya müteşebbis iyi bir tahsil yapmış olmalıdır. Dış dünya ile bütünleşmek rahat ve sürekli ilişki kurabilmek için yabancı dil bilmelidir. Sermaye yapısına önem vermelidir. İş dünyasında önemli olan bir teşebbüs kurmak değil, kurulan bu teşebbüsü uzun ömürlü yapmak ve devamlılığını sağlamaktır. Bu amaçla şirketler kurulduktan sonra iyi organize edilmeli bir kişinin varlığına bağlı olmaktan çıkarılmalıdır. Bu amaçla yapılması gereken şey müesseseleşmek ve sağlam bir profesyonel kadro kurarak işi yürütmek ve genişletmektir.”
