Türkiye'de güncellenen fiyatlar üzerinden hastalar ilaçlara erişemezken sahte ilaçların ortaya çıkmasıyla da hayatları büyük risk altına giriyor. Türkiye'de kanser hastalarının tedavisinde kullanılan 'ICLUSIG' adlı ilacın sahte olduğu ve basit bir ağrı kesici olduğu ortaya çıktı. Sağlık Bakanlığına bağlı müfettiş kurumu ilaca dair suç duyurusu raporu hazırladı. Dünya Sağlık Örgütü de 2019 yılında ilaçla ilgili 'acil global uyarı' duyurusunda bulunmuş.
Kur artışına göre zam yapılan ilaç ürünlerine erişim giderek zorlaşırken hastaların tedavisinde ise sahte ilaçların kullanılmaya başlanması büyük tedirginliğe yol açtı. Cumhuriyet'ten Murat Ağırel'in haberine göre Sağlık Bakanlığına bağlı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Müfettişliği, sahte kanser ilaçlarına dair bir suç duyurusu raporu hazırladı. Yüzlerce insanın hayata tutunmak için kalan son umudu olan ilaçlar üzerinden rantın uygulanması pes dedirtti.
'ICLUSIG', lösemi yani kan kanserinin son aşamasında kullanılan “Ponatinib” etken maddeli bir ilaç. Bu ilacın geliştiricisi ARIAD adlı bir firma. TAKEDA isimli firma ise bu şirketi 2017 yılında satın alıyor. Avrupa’ya INCYTE adlı firma aracılığı ile satılıyor. İlacın Türkiye resmi satıcısı ise GEN İlaç.
'RESMİ KURUMLAR İZİN VERDİ'
Bahse konu olan ilaca ilişkin resmi kurumlar tarafından gerekli izinlerin alındığını belirten Murat Ağırel, şunları söyledi:
"Doktor, Türkiye’de olmayan ilacı reçeteye yazar. Hasta bu reçeteyi TİTCK’nin yetkilendirdiği TEB (Türk Eczacılar Birliği) veya SGK İbni Sina tedarik birimine sunar. Bu iki kurum reçete ve hastanın raporunu TİTCK’ye gönderir. TİTCK de ilacı araştırır, uygun görür ise yurtdışı ilaç tedarik listesine ekler. İlacın alım işlemleri TEB ve İbni Sina Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi’nce yapılır. Hasta ilacı alınca geri ödeme süreci başlar. Sonuçta bir ilacı tedarik ederken devreye giren resmi kurumlar bunlar."
KANSER İLACI DEĞİL AĞRI KESİCİ
SGK'nın 2018’de “Yurtdışından İlaç Temini” kapsamında ICLUSIG adlı ilacı almak için çeşitli firmalardan fiyat teklifi istediğini kaydeden Ağırel, "Ancak ilacı resmi dağıtıcısı olan GEN İlaç yerine çeşitli ecza depolarından tedarik ediyor. SGK içerisinden bir kaynak, alınan ilaçların sahte olabileceğini yetkili firmaya bildiriyor ve bu konuda fotoğraflar gönderiyor" dedi.
DSÖ'DEN ACİL GLOBAL UYARI ALARMI
30 Kasım 2018’de ise yine Türkiye’de faaliyette olan ELITE Ecza Deposu adlı firmanın ilaçları Arjantin'e satılınca gelen şikayetler üzerine ilacın basit bir ağrı kesici olduğu ortaya çıkıyor. TAKEDA adlı ilaç firması, durumu Türk yetkili makamlarına bildiriyor. Ayrıca SWISSMEDIC, 10 Ocak 2019 tarihinde Sağlık Bakanlığı’nı da bilgilendiriyor. Tüm bilgi ve belgeleri de bakanlığa ulaştırıyor. Dünya Sağlık Örgütü sahte ilaç raporunu 31 Ocak 2019 tarihinde tüm üye ülkelere bildiriyor ve ürün hakkında “acil global uyarı” yayımlıyor.
TAKEDA'nın Türkiye’deki bu ilacı pazarlayan ve satan firmaların peşine düştüğünü kaydeden Ağırel, "Aynı firma, Tekiner Ecza Deposu adlı firmadan bahse konu ilacı alıyor. Kendisi de ilacı analiz ediyor ve sonuç sahte!" ifadelerini kullandı.
