Araban ilçesi Emirhaydar kırsal mahallesinde bulunan Aşağı Çeşme ile mahalle mezarlığının yanındaki Kırtiş çeşmesi, ilgisizlikten yok olma tehlikesi yaşıyor. Halen daha su akan çeşmelerin Osmanlı döneminde yapıldığı bilirken, kesin yapım tarih ibilinmiyor. Çeşmenin bakım ve onarımının yapılmasını isteyen mahalleli, "Yetkililerin bir an önce konuya çözüm bulmalarıdır. Emirhaydar mahallesi sakinleri olarak yok olmaya yüz tutmuş tarihi iki çeşme için yetkililerin Vakıflar Bölge Müdürlüğü veya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile irtibata geçip gerekli bakım, onarım ve restorasyon çalışmalarının bir an önce başlatılarak koruma altına alınıp yok olmaktan kurtarılması talebinde bulunan vatandaşlar, bölgenin tarihi ören yeri olması nedeniyle de mahallenin doğusundaki kırtiş mevkiinde bulunan tarihi Kırtiş çeşmesinin yakın çevresinde kaçak kazılar yapan define avcılarının kaçak kazıları sonucunda yakın gelecekte tamamen yok olacağını belirterek, Emirhaydar isminin ise Osmanlı döneminde bölgeye yerleşen Emir ile Haydar isimli kişilerin yerleşmesiyle oluşan mahallenin adının da buradan geldiğini söylüyorlar" dedi.
