New York
Fransız tarihçi Dr. Maxime Gauin, 1915 olaylarının "soykırım" olarak değerlendirilemeyeceğini, o dönemde sistematik bir katliam yapılmadığını ve en az 350 bin Osmanlı Ermenisi'nin tehcirden muaf tutulmasının önemli olduğunu söyledi.
Fransız tarihçi Dr. Gauin, New York merkezli Türk-Amerikan Güvenlik Vakfına (TASFO) verdiği mülakatta, 1915 olaylarının bir "soykırım vakası" olarak değerlendirilemeyeceğini vurguladı.
Gauin, "1915 olaylarını bir 'soykırım' olarak değerlendirmemek için birçok nedenimiz var." ifadesini kullandı.
Tarihi sürece ilişkin çok sayıda belgeyi yakından incelediğini kaydeden Gauin, "Milletvekilleri, memurlar ve üst düzey devlet adamları dahil, en az 350 bin, hatta büyük olasılıkla 500 bin Osmanlı Ermenisi'nin tehcirden muaf tutulması ve zorla tehcir kararının rasyonel bir ulusal güvenlik algısına dayanması hususlarını (soykırım olmadığına) delil olarak gösterebilirim." değerlendirmesini yaptı.
Gauin, sistematik bir katliamın hiçbir zaman yapılmaması, merkezi hükümetin Ermenilerin korunması hususundaki açık emirleri ve 1915-1917 arasında suçluların gereken cezalara çarptırılmış olmalarının "soykırımın olmadığına dair" güçlü deliller arasında olduğunu belirtti.
1915 olayları hakkındaki araştırmalarına 2006-2007 yıllarında başladığını kaydeden Gauin, 2011-2019 arasında doktora tezini tamamladığı aktardı.
Gauin, tezini, "1918'den 1923'e Fransız Cumhuriyeti ile Ermeni Komiteleri Arasındaki İlişkiler" adıyla kitaplaştırdığını dile getirerek "Bu tez, 220 kutudan fazla evrak ve mikrofilm incelenerek yazılmış olmasının yanı sıra birincil basılı kaynakları ve anıları da dahil edersek 50 sayfalık zengin bir bibliyografyaya sahiptir." dedi.
Fransa parlamentosunun raporu "dehşet verici"
Fransa'nın 1915 olaylarına dair kanıtları konusuna da değinen Gauin, "soykırım" iddialarının tanınmasını meşrulaştıran parlamento raporunu "dehşet verici" olarak nitelendirdi.
Gauin, raporun dayandırıldığı kaynaklardan biri olan İngilizlerin Mavi Kitap'ında geçen bazı ifadelerin de asılsız olduğunu söyledi.
Kitabın yazarı Arnold Toynbee'nin, "savaş propagandası standartları içerisinde bile inandırıcılığı olmadığı" gerekçesiyle bazı ifadeleri kitaba dahil etmeyi reddettiğini belirten Gauin, bunların Amerikalı tarihçi Justin McCharthy tarafından ortaya çıkarıldığı bilgisini paylaştı.
Gauin, Ermeni tarihçi Aram Andonian'ın, "soykırımı" ispatlamak için sahte belgeler uydurduğunu belirtti.
Fransa Parlamentosunun 1915 olayları hakkındaki tutumunu eleştiren Gauin, Ermeni kayıplardan bahsedip Müslümanların görmezden gelinmesinin kabul edilemez olduğunu söyledi.
"Devletin tepesinde görülen dramatik bir hafıza kaybıdır"
Gauin, "Etik olarak konuşursak özellikle diğer ülkelerin tarihi hakkında, yalnızca bir tarafın kayıplarından uygun olmayan bir hukuksal etiket de kullanarak bahsederken, diğer tarafın kayıplarını görmezden gelmek elbette kabul edilemez." ifadelerini kullandı.
Fransız polisinin 1980'lerde ASALA'ya karşı başarılı operasyonlar yaptığını belirten Gauin, örgütün Fransa'daki lojistik ağının baskı altına alındığını aktardı.
Gauin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Ermeni terör örgütü ASALA'nın eski lideri Ara Toranyan'ın düzenlediği yemeklere katıldığının hatırlatılması üzerine, "Emmanuel Macron ile ilgili olarak ben şahsen şunu söylemeyi tercih ederim: Devletin tepesinde görülen dramatik bir hafıza kaybıdır ve bu durum sadece Ermeni meselesiyle ilgili de değildir." değerlendirmesinde bulundu.
Tarihçi Gauin, Fransa'da 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarını inkar edenler hakkında suç duyurusunda bulunulması yönünde çeşitli zamanlarda yapılan yasa tekliflerinin de başarısız olduğunu sözlerini ekledi.
