Kahramanmaraş
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’ta meydana gelen depremler sonrasında kentin farklı noktalarında bulunan birçok fabrika hasar gördü.
Kentten yapılan ihracatın yaklaşık yüzde 86’sını oluşturan tekstilde, geçen yıl 1,5 milyar lira seviyesine ulaşılmıştı.
Ticaret Bakanlığının da ihracatın artırılması hedeflediği 5 pilot il arasında yer alan Kahramanmaraş’ta deprem sonrası üretimle birlikte ihracat da durdu.
BLC Group Yönetim Kurulu Başkanı Aykut Balcıoğlu AA muhabirine, Kahramanmaraş’ın tekstilin merkezi bir şehir olduğunu, özellikle Türkiye’deki pamuk ipliği, kumaş, denim üretiminde başı çektiğini vurguladı.
Geçen yılın da tekstil sektörü için dünyadaki karışıklıklar, enerji fiyatlarındaki farklılaşma nedeniyle iyi geçmediğini belirten Balcıoğlu, yeni yeni toparlanma sürecine 2023 yılıyla birlikte girildiğini düşünürken depremin yaşandığını söyledi.
Deprem sonrası arz talep dengesi ve tedarik zincirinde bozulmalar olduğunu anlatan Balcıoğlu şunları kaydetti:
“Yaşanan birçok değişiklik, Kahramanmaraş’ta Türkiye’de ve dünyada sektörü etkiledi. Fiyatlarda değişiklikler oldu. Önceden söz verilen ancak yapılamayan siparişler başka yerlere kaymak zorunda kaldı ve bu da sektörü etkiledi. Buradaki fiziki yıkımdan ziyade psikolojik olarak da bir yıkım yaşıyoruz. Binalar yapılacak, tesisler ayağa kaldırılacak. Özellikle buradaki insan kaynağı, insan gücü çok önemli diye düşünüyorum. Çünkü burada yeniden bir hayat kurulacak. Bunun için de insanların motive edilmesi, desteklenmesi ve teşvik edilmesi gerekiyor. Bunu hem işletmeler eliyle hem de devletimiz eliyle bir şekilde toparlamak zorundayız.”
İnsanların öncelikli beklentilerinin barınma sorunlarının çözümü olduğunu ifade eden Balcıoğlu, “Konteyner kentlerin yeni yerleşim yerlerinin, kısa ve orta vadedeki yerleşim yerlerinin bir an önce faaliyete geçmesini istiyoruz. İnsanların burada yaşaması için gerekli olan sosyal ihtiyaçların bir an önce giderilmesini istiyoruz. Bunlar sağlandıktan sonra tekstil sektörünün de bu esnada yaralarını sarıp, bina hasarlarını ve makinalarındaki arızalarını giderip, bir an önce üretime başlaması gerekiyor.” diye konuştu.
Finans kaynaklarının çok ciddi önem taşıdığının altını çizen Balcıoğlu, “Para kaynakları konusunda bir kısım KGF destekleri açıklandı ama bunların biraz daha artırılması gerektiğini düşünüyoruz. Çünkü biz burada en az 5-6 yıl bizi geriye atan bir süreç yaşadık. Bu sürecin hızlı bir şekilde toparlanması gerekiyor. Bu 5-6 yılı o kadar zamanda değil, 1 yılda toparlamamız gerekiyor. Bu esnada bu desteklerle beraber bu insanların birlikte hareket ederek bunu ayağa kaldıracağına inanıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Depremin, birçok fabrikada ağır hasar oluşturduğunu aktaran Balcıoğlu, şöyle konuştu:
“Az hasarlı geçirenler de oldu, onlar ufaktan yarım veya düşük kapasitede de olsa faaliyete geçmeye başladı. Tek vardiya da olsa üretime geçilmeye başlanıldı. 1-2 ay içerisinde orta hasarlı olanlar da faaliyete geçecektir. Ancak yıkılan işletmeler var. Onların yeniden ayağa kalkması 1-1,5 seneyi bulacak belki ama benim konuştuklarım 'bu işi yapmayalım' demiyor. Tekrar ayağa kalkıp üretime başlamak istiyorlar. Bu deprem, sektörü şüphesiz etkileyecek ancak Kahramanmaraş eski olduğu pozisyona bir anda gelemeyebilir, birkaç yıla kadar daha iyi bir pozisyona gelebileceğini düşüyorum.”
Nazar Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Emre Balduk da Kahramanmaraş’ın depremden önceki verilere göre, Türkiye’deki iplik üretiminin yüzde 35’ini gerçekleştirip, 170-180 bin kişilik istihdam sağladığının altını çizerek, “Yaklaşık 1,5 milyar dolar tüm sektörlerden ihracat rakamı vardı. Ancak şu an ciddi şekilde üretime devam edemeyen, hasar gören işletmeler var. Kendi işletmemizde yüzde 55 kapasiteyle üretime başladık.” dedi.
Bir an önce kent hayatına yeniden dönülmesi gerektiğini vurgulayan Balduk, “Okulların başlaması, hastanelerin çalışması gerekiyor. Yeniden kent hayatına dönmeliyiz. Hem devlet hem özel sektörün elini taşın altına koymasıyla inşallah bu barınma problemi çözülür. Buradan bir iş gücü göçü olursa bu tesisler zor durumda kalır ve ülke ekonomimizi ciddi şekilde etkiler.” İfadelerini kullandı.