TBMM Genel Kurulunda, Bilişim Teknolojileri Bağımlılığının Etkilerinin İncelenerek Olası Zararların Bertaraf Edilmesi ve Bu Teknolojilerin Kontrollü Kullanımının Sağlanması İçin Yapılması Gerekenlerin Saptanması Amacıyla Kurulan Meclis Araştırma Komisyonu Raporu görüşüldü.
İYİ Parti Ankara Milletvekili Ayhan Altıntaş, bilişim teknolojilerinin sadece yetişkinlerin, gençlerin, çocukların, bireylerin yaşamında değil devletlerin yaşamında da önemli etkisi olduğunu belirtti.
Altıntaş, "Teknolojik gelişmelere bağlı olarak hayatımıza giren sanal gerçeklik ve sosyal iletişim araçlarının doğru kullanılmaması halinde başta genç nüfus olmak üzere toplumun tüm kesimleri psikolojik ve fiziksel sağlık sorunlarıyla karşılaşabilir. Bu sebeple sosyal medyanın daha kontrollü ve faydalı kullanılması gerekir. Bu konuda, ailelerin gerek çocuklarıyla iletişiminde gerekse kullandıkları elektronik aletlerin denetiminde daha özenli olmaları gerekir." diye konuştu.
Altıntaş, bilişim teknolojileri bağımlılığı konusunda hem devletin kendi bilincini oluşturması hem de toplumun bilinçlendirilmesi için yol gösterici görev üstlenmesi gerektiğini vurguladı.
ABD, Rusya ve Çin gibi devletlerin kendi geliştirdikleri bilişim teknolojilerini kullandığına dikkati çeken Altıntaş, Türkiye'de de bu konuda çalışmaların yapılması gerektiğini söyledi.
Bu çerçevede bilgi teknolojileri derslerinin interaktif ve uygulamalı bir yapıda düzenlenerek müfredata konulmasını isteyen Altıntaş, "Öğrencilerin internetin sunduğu fırsatlardan yararlanması sağlanmalıdır. Hazır site yapımı, blog yazımı, hazır programlar aracılığıyla dijital oyun üretimi ve çeşitli çevrim içi girişimcilik programlarıyla fırsatları değerlendiren bir eğitim anlayışı geliştirilmeli. Üretken bir çevrim içi anlayışı geliştirilip, gençlerin bilişim teknolojileri karşısında pasif tüketici olmaktan çıkarılarak aktif üreticiler haline getirilmesi sağlanmalı. Böylece bağımlılık riski kontrol altına alınmalı." diye konuştu.
"Şiddet içermeyen videolar tercih edilmeli"
MHP İstanbul Milletvekili Arzu Erdem, bilişim teknolojilerinin her alanda hızla yayıldığını, bilinçsiz ve aşırı kullanımının verdiği zararların katlanarak arttığını dile getirdi.
Bilişim teknolojileri bağımlılığının da davranışsal bağımlılıklar arasında yer aldığını belirten Erdem, "2011 yılında yapılan bir yaygınlık çalışmasında ortaokul öğrencileri arasında problemli internet kullanımı yüzde 17,45, internet bağımlılığı sıklığı yüzde 2,33 olarak saptanmıştır. Bu durum bağımlılığı önlemek adına daha fazla mücadele etmemiz gerektiğinin altını çizmektedir." ifadelerini kullandı.
Karantina günlerinde internet kullanımının arttığına dikkati çeken Erdem, aileleri çocuklar konusunda uyardı.
Erdem, "Karantina günlerinde internet üzerinden eğitim almaları dışında çocuklarımızı internette geçirdikleri zaman içerisinde kontrol altında tutmalıyız. Evlatlarımızda internet ve online video oynama bozukluğu gelişmemesi için birtakım tedbirler almalıyız. Video oyunları seçerken şiddet içermeyen, eğitimsel oyunlara odaklanmamız gerekmektedir. Karanlıkta bilgisayara girmelerine izin vermemeliyiz. Böylelikle, çocuklarımızın bilgisayara aşırı odaklanmalarını, çevreyi görmezden gelmelerini ve uyku problemlerini engellemiş oluruz." değerlendirmesinde bulundu.
HDP Batman Milletvekili Mehmet Ruştu Tiryaki ise komisyon çalışmalarında iktidarın bilgiye erişime yönelik yasaklamalarının da ele alınması gerektiğini belirtti.
Türkiye'de Ekim 2020 itibarıyla en az 450 bin web sitesinin engellendiğini öne süren Tiryaki, "140 bin URL'ye, tek düzen kaynak bulucuya ve 42 bin tweete engelleme yapıldı. Yine 2019 sonu itibarıyla kapatılan web sitelerinin sayısı 408 bin 494 olmuştur. 2012-2019 birinci yarı yıl sonu itibarıyla Twitter'a dünya genelinde 7 bin 396 mahkeme kararı gönderilmiş. Bu kararlardan 5 bin 487'si yani yüzde 74'ü Türkiye'den gönderilmiş. Türkiye bu kategoride açık ara 1. sırada, 2. sırada bin 96 kararla Rusya geliyor." dedi.
CHP İstanbul Milletvekili Onursal Adıgüzel ise komisyonun uzlaşmacı bir tavırla çalışma yürüttüğüne dikkati çekerek "Gönül ister ki vatandaşın diğer sorunlarında da bu uzlaşmacı çalışmayı hep birlikte sağlayabilelim. Ancak bugün karşımızda, gençleri iktidarına engel olarak gören, kendinden olmayan gençleri terörist ilan eden, anayasayı çiğnediğini açık açık deklare eden tavırlar var." görüşünü savundu.
CHP İzmir Milletvekili Okyay Sındır, teknoloji bağımlılığının sadece çocuk ve gençler düzeyinde değil tüm bireyler üzerinde bir sorun haline geldiğini kaydetti.
Sındır, "Türkiye'de kullanıcıların gün içerisinde akıllı telefonlarına bakma sayısı ortalama 78 defa ama Avrupa'da bu sayı ortalaması 48 civarında. Türkiye'deki kullanım 1,5 katını aşıyor. Uyandıktan sonraki ilk 15 dakika içerisinde bakma oranı ise Türkiye'de yüzde 79 civarında." değerlendirmesinde bulundu.
Komisyon Başkanı ve AK Parti Eskişehir Milletvekili Nabi Avcı da verimli bir çalışma dönemi geçirdiklerini, raporun hazırlanma aşamasına kadar 13 toplantı düzenlediklerini ve bu süreçte konuyla ilgili çok sayıda uzmanın görüşlerini dinlediklerini belirtti.
Kovid-19 salgının, raporun hazırlanmasının gecikmesine neden olduğunu kaydeden Avcı, şunları kaydetti:
"Raporumuzda 'Aman, gençler evlerde oturup kalmasınlar, akranlarıyla buluşsunlar, spor yapsınlar, gezsinler, eğlensinler, birlikte kulüp faaliyetleri yapsınlar.' gibi öneriler koymuştuk. Ama maalesef virüs bizim bu güzel raporumuzu büsbütün etkisiz hale getiremediyse de geciktirmiş oldu. Öyle ümit ediyorum ki bu salgın sürecini atlattıktan sonra bu raporda öngördüğümüz tedbirler el birliğiyle ele alınır. Çocuklarımız, gençlerimiz ve vatandaşlarımızın bütün dünyaya yayılmış bu bağımlılık türünden kurtulmaları için en azından bir altyapı oluşturulmuş olur."
Kaynak: Anadolu Ajansı / Adem Balta
