Rekabet Kurumu, Rekabet Kurulu tarafından ihlaline son verilen karteller, yeniden satış fiyatının belirlenmesi ve hakim durumun kötüye kullanılması eylemleri ile belirli şart ya da yükümlülüklerin yerine getirilmesi kaydıyla izin verilen birleşme/devralma işlemlerine yönelik kararların tüketici refahına dönük etkilerinin değerlendirilmesi hedefiyle hazırlanan 2021-2022 dönemine ilişkin hazırlanan Etki Analizi Raporu'nu yayımladı.
Rapora göre, 2021-2022 dönemine ait etki analizi çalışmasında toplamda 48 karar incelendi.Bu dönemde 37'si kartel ve benzeri vasıfta anlaşmalar ile yeniden satış fiyatının tespitine, 6'sı hâkim durumun kötüye kullanılması eylemlerine ilişkin olmak üzere, etki analizi çerçevesinde değerlendirilebilecek toplam 43 kararda soruşturma konusu eylemlerin ihlal teşkil ettiğine hükmedildi.
Aynı dönemde toplamda 5 kararda Kurul, 5 birleşme/devralma işlemine, ihtimal rekabeti ortadan kaldıracak etkilerin bertaraf edilmesinin teminine yönelik bir takım şartşar çerçevesinde izin verildi. Raporda “muhafazakar senaryo” ve “OECD varsayımları” olmak üzere iki farklı senaryoda hesaplama yapıldı.
Muhafazakar yaklaşımda 2021 yılında Rekabet Kurumu müdahaleleri neticesinde tüketicilere sağlanan fayda 37,6 milyar lira olarak tahmin edilirken bu değer 2022 yılı için 15,5 milyar liradır. OECD yaklaşımıyla yapılan hesaplamada ise tüketicilere sağlanan fayda; 2021 yılında 95,3 milyar lira, 2022 yılında 39,3 milyar lira olarak tahmin edildi.
Dolayısıyla iki senelik bu dönem için tüketici faydasına sağlanan toplam katkının 134,6 milyar lira, ortalama yıllık katkının ise 67,3 milyar lira düzeyinde olduğu hesaplandı.2021-2022 dönemi için hesaplanan tahmini toplam fayda 13,1 milyar dolar; ortalama yıllık fayda 6,55 milyar dolar seviyesinde. Söz konusu değerler, kurumun bugüne kadar yaptığı etki analizi çalışmalarındaki en yüksek tutarlar olarak öne çıktı.
Yıllık ortalama tahmini fayda bütçe giderinin 82,06 katı
Kurumun 2021-2022 dönemindeki faaliyetleri için fayda-maliyet kıyaslaması yapıldığında ise muhafazakar senaryoya göre hesaplanan yıllık ortalama tahmini fayda aynı dönemdeki yıllık ortalama bütçe giderinin 82,06 katı. Benzer olarak OECD metodolojisine göre hesaplanan tahmini yıllık ortalama tüketici faydasının ise bütçe giderlerinin yaklaşık 208,07 katına vardığı anlaşıldı.
Dönem için hesaplanan toplam faydası, GSYİH'nin yüzde 1 buçuğuna denk geldi
OECD önerileri ve dünyada önde gelen çeşitli rekabet otoritelerinin benzer vasıftaki çalışmaları dikkate alınarak hazırlanan etki analizi raporları, Rekabet Kurulu kararlarının etkilerinin parasal olarak ifade edilmesi ile şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri çerçevesinde kurumsal performansın izlenmesini sağladı. 2021-2022 Etki Analizi Raporu'nda hesaplanan tahmini ortalama yıllık fayda ülkemiz gayrisafi yurt içi hasılasının takriben binde 7,7'sine, dönem için hesaplanan toplam fayda ise yaklaşık yüzde 1,5'ine denk geldi. Bu bakımdan söz konusu göstergelerin, Rekabet Kurumunun ekonomideki önemli işlevini ve faaliyetlerindeki etkinliği ortaya koyduğu değerlendirildi.
Mustafa Cenik
iha.com.tr üzerindeki haberler özet şeklinde yayınlanmaktadır. Haberin video, fotoğraf ve metnine Abone panelinden ulaşabilirsiniz.