Ankara
AA muhabirinin Rekabet Kurumunun "2021 Etki Analizi Raporu"ndan derlediği bilgilere göre, bu çalışmada, 2019 ve 2020 yıllarında Rekabet Kurulunca ihlal kararına konu olan kartel anlaşmaları ve hakim durumun kötüye kullanılması eylemleri ile yasaklama veya koşullu izne konu olmuş birleşme/devralma anlaşmalarının etkilerine odaklanıldı.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) metodolojisine göre, 2019 ve 2020'de yürütülen faaliyetler sonucunda tüketicilere sağlanan tahmini faydanın yıllık ortalama 5,27 milyar lira, toplamda ise 10,55 milyar lira olduğu hesaplandı.
2017-2018 yılları için yapılan tahminde, yıllık ortalama fayda 3,28 milyar lira, toplamda ise 6,55 milyar lira seviyesinde bulunuyordu.
Yıllara göre incelendiğinde, 2019'da tahmini toplam faydanın 4,79 milyar lira, 2020'de ise 5,75 milyar lira düzeyinde olduğu öngörüldü.
Çalışmada, faaliyetlerin tüketici refahına olan katkısı ile Kurumun bütçe giderleri de kıyaslandı. OECD metodolojisine göre hesaplanan tahmini yıllık ortalama tüketici faydası, Kurumun 2019-2020'deki yıllık ortalama bütçe giderlerinin yaklaşık 44 katına ulaştı.
Kurumun yurt dışı muadili olan Birleşik Krallık Rekabet Otoritesi tarafından söz konusu döneme ilişkin etki değerlendirmesinde, aynı rakamın Birleşik Krallık için 14,6 kat seviyesinde olduğu görüldü.
En büyük katkı, kartel ve benzer nitelikli anlaşmalara müdahaleden kaynaklandı
Bu dönemde tüketici faydasına en büyük katkının, kartel ve benzer nitelikli anlaşmalara müdahaleden kaynaklandığı görüldü.
OECD metodolojisine göre, 2 yıllık dönemde kartellere yönelik alınan kararlardan 4,68 milyar lira, hakim durumun kötüye kullanılması kapsamında alınan kararlardan 226 milyon lira ve birleşme devralma işlemlerinden 365 milyon liralık yıllık ortalama fayda sağlandığı tahmin edildi.
Muhafazakar senaryoda sağlanan yıllık ortalama fayda 1,89 milyar lira
Kurum faaliyetlerinin tüketiciye faydası OECD varsayımlarının yanı sıra "muhafazakar" senaryoyla da değerlendirildi.
Muhafazakar senaryo olarak kabul edilen durum için rekabet otoritelerince etki analizine yönelik hesaplamalarda kullanılan süre ve fiyat artışı varsayımları içinden en düşük olanları esas alınarak hesaplama yapıldı.
Bu çerçevede, söz konusu dönemde Kurum müdahaleleri neticesinde tüketicilere sağlanan fayda yıllık ortalama 1,89 milyar lira, 2 yılı kapsayan süre zarfında ise toplam 3,79 milyar lira oldu.
Bu senaryoda 2017-2018 yılları için yapılan tahminde, yıllık ortalama fayda 405,2 milyon lira, toplamda ise 810,4 milyon lira seviyesindeydi.
Muhafazakar senaryoya göre hesaplanan yıllık ortalama tahmini fayda, Kurumun ilgili dönemdeki yıllık ortalama bütçe giderinin 15,8 katı büyüklüğünde gerçekleşti.
Analizde yer verilen tahminler, Rekabet Kurumunun faaliyetlerinin ekonomiye ve tüketicilere sağladığı faydaların yalnızca bir bölümünü yansıtıyor.