Dakar
UNESCO koruması altındaki Goree Adası, Afrika’nın içlerine kadar uzanan yol ve nehirlerin kesişim noktasında yer alması nedeniyle de stratejik konuma sahip. Portekizlilerin 1450’de küçük bir taş kilise inşa ederek yerleşime açtığı ada, 1677’de Fransa’nın kontrolüne geçti. Fransa’nın adadaki hakimiyeti, 1960’ta Senegal’in bağımsızlığını kazanmasına kadar devam etti. Adayı bugünkü hüzünlü şöhretine kavuşturan ise 1780’de inşa edilen “köle evleri” oldu.
Kıtanın batı tarafından toplanan Afrikalılar, “yeni dünya”ya yapacakları yolculuk öncesi bu evlerde sağlık durumları, yaş ve boylarına göre birbirlerine balık istifi misali zincirlenerek haftalarca bekletildi. Bazıları köle pazarlarında 1 kilo pirinç ya da patates karşılığı satıldı, bazıları da inşaat ve ev işlerinde çalıştırıldı.
Yaklaşık 20 milyon Afrikalının köle olarak alınıp satıldığı, türlü eziyet gördüğü, oldukça kötü şartlarda yaşadığı sokaklarda bugün hala Fransız sömürgecilerin izlerine rastlamak mümkün. Senegal Valiliğini 1 yıl sürdüren Stanislas de Boufflers, Fransız siyasetçi François Camel, denizci Louis Malavois ve nicelerinin isimleri hala Goree sokaklarında yaşatılıyor.
Siyahi George Floyd’un ABD’de polis şiddetiyle öldürülmesinin ardından sömürge dönemi simgelerine ilişkin başlayan tartışmalarla, Goree’deki sokak isimlerinin akıbeti yeniden gündeme geldi. Birçok aktivist sömürge döneminden kalan tüm izlerin silinmesi gerektiğini söylerken, yetkililer geçmişte yaşananları göstermek adına bu isimlerin korunmasının önemli olduğunu savunuyor.
Peki bu isimler gerçekten Senegal tarihinin ayrılmaz bir parçası mı yoksa sömürgeci zihniyetin bugüne uzanan güçlü bir kalıntısı mı? Anadolu Ajansı bu sorulara yanıt aradı.