Roma
G20 Dönem Başkanı İtalya ile Avrupa Birliği'nin (AB) ev sahipliğinde Roma'da gerçekleştirilen Küresel Sağlık Zirvesi, mevcut salgın ve olası salgınlar ile sağlık alanındaki krizlere yönelik yol gösterici 16 maddeden oluşan Roma Bildirisi'nin kabulüyle sona erdi.
Zirve sonrası düzenlenen basın toplantısında konuşan Von der Leyen, "Roma Bildirisi tarihi ve özel bir hadise çünkü G20 ülkeleri olarak buradaki temel ilkelere bağlıyız. Bu ilkelerden ilki çok taraflılık ve burada milliyetçiliğe çok açık bir 'hayır' diyoruz." ifadelerini kullandı.
Von der Leyen, aşılarla ilgili tedarik zincirlerinin açık olması gerektiğini, ihracat yasaklarına da karşı olduklarını belirtti.
mRNA aşısı üretmek için 260 bileşene ihtiyaç duyulduğunu ve buna yönelik sistemde tıkanma olduğunda bütün tedarik zincirinin etkilendiğini dile getiren Von der Leyen, "Tedarik zincirini açık tutmak herkesin çıkarınadır. İngiltere ve ABD ile görüşmelerimiz iyi gidiyor. Artık materyal ya da ilgili malzeme blokajı yok." dedi.
İtalya'nın kendi "yeşil geçiş belgesi" konusunda iyi iş çıkardığını ifade eden Von der Leyen, "Haziran ayında Avrupa sertifikasını hazır etmek... Teknik bakımdan çok çalışmak gerekse de ilerleyebilecek konumdayız. Her üye ülke bu konuda üzerine düşeni yapmalı." yorumunu yaptı.
Von der Leyen, Afrika’da aşı üretilmesine değinerek, "Afrika'da aşı üretim kapasitesini arttırmak istiyoruz. Afrika'da aşı üreten fabrikalara ihtiyaç var. Kovid-19 salgınıyla etkin bir şekilde mücadele etmek için aşı bağışları tek başına yeterli değil. Uzun vadede üretim tesisleri lazım.” şeklinde konuştu.
AB Komisyonu Başkanı Von der Leyen, bu kapsamda bilgi ve patent paylaşacak ilaç firmalarının katılımıyla bölgesel üretim merkezleri oluşturulması için 1 milyar avroluk yatırım yapılacağı bilgisini de paylaştı.
Draghi'nin açıklamaları
İtalya Başbakanı Mario Draghi ise zirvenin sonuçlarından duyduğu memnuniyeti dile getirerek, katılımcılara teşekkür etti.
Aşı üreten firmaların, düşük ve orta gelirli ülkelere 1,3 milyar doz aşı temini taahhüdünü anlamlı bulduğunu aktaran Draghi, "Sınamalarla mücadele etmek için sınırları aşmalıyız." diye konuştu.
Draghi, ABD'nin aşı ihracatı önündeki engelleri kaldıracağına ve bir çözüm bulacağına inandığını ayrıca İtalya'nın Kovid-19 aşılarının patentinin askıya alınmasından yana olduğunu kaydetti.
Uluslararası bilimsel iş birliğinin, Kovid-19 aşılarının hızlı gelişimi arkasındaki faktörlerden olduğunu anlatan Draghi, daha bilgi transferine ihtiyaç olduğunu söyledi.
Daha önce Avrupa Merkez Bankası Başkanlığı da yapan Başbakan Draghi, "Uluslararası finans kurumları, bu sağlık krizinin devletler için borç krizi dalgasına dönüşmemesi için düşük gelirli ülkelere gerekli desteği vermelidir." değerlendirmesinde bulundu.
Draghi, çok taraflı kurumların küresel sağlık alanında rollerinin güçlendirilmesi gerektiğini belirtti.
Roma Bildirisi
Zirveye katılan G20 üyesi ülkeler ve 12 uluslararası kuruluşun kabul ettiği Roma Bildirisi'nde, Kovid-19 salgının, küresel sağlık ve sosyo-ekonomik krizlere yol açmayı sürdürdüğü belirtilerek, bu durumdan özellikle doğrudan ve dolaylı olmak üzere orantısız biçimde savunmasız kişiler, kadınlar, çocuklar ve sağlık çalışanların etkilenmeye devam ettiği vurgulandı.
Bildiride, Kovid-19 aşılarından test ve diğer ilgili araçlarına küresel ve eşit erişimi geliştirmek için kamu ve özel sektör arasındaki sinerji ve çok taraflı çabaları büyütme ihtiyacı vurgulandı.
Bildiride salgında yol gösterici olması bakımından 16 ilke üzerinde uzlaşıldığı belirtildi.
Söz konusu ilkelerin, küresel planda adil aşı tedariki de dahil olmak üzere, salgının sona ermesini hızlandırmayı hedeflediği, uzun vadede böyle bir salgına hazırlıksız yakalanmamak için müdahale edilebilecek bazı alanlar belirlediği kaydedildi.
Bildiride öne çıkan bu alanlar, dayanışma, eşitlik, çok taraflı iş birliği, iyi yönetim, bilime dayalı salgına hazırlık, diyalog ve sürdürülebilir finans oldu.
Öte yandan, başkent Roma'da toplanan yaklaşık 2 bin kişi zirveyi protesto etti.