İstanbul
Suudi Arabistan'ın Ula kentinde gerçekleştirilen 41. Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Zirvesi sonucunda imzalanan ve Körfez krizini bitiren el-Ula Bildirisi'yle normalleşme ve ortak çalışmaya yönelik 9 maddeye imza atılırken, bildiride yer verilmeyen "birbirlerinin iç işlerine karışmama ve terörle ortak mücadeleye" ilişkin kararlaştırılan unsurlar, daha sonra ev sahibi Dışişleri Bakanı'nca basına duyuruldu.
Suudi Arabistan haber ajansının (SPA) haberine göre, el-Ula Bildirisi'nin öne çıkan 9 maddesi şöyle:
1- Ortak savunma anlaşması ve KİK devletleri için toplu güvenlik ilkesine karşı ortaya çıkabilecek tehlikelere karşı mücadele etmek için Ortak Savunma Konseyi, Yüksek Askeri Komite ve İşbirliği Konseyi'nin birleşik askeri liderliği gözetiminde Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) devletleri arasında askeri entegrasyonu güçlendirmek
2- En önemlisi tek bir siyasi ve ekonomik grup olarak çalışmak olan KİK temel ilkelerinde belirtilen yüce hedefleri uygulamaya devam etmek
3 - Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz'in Aralık 2015'te KİK'in 36. zirvesinde Yüksek Konsey tarafından onaylanan vizyonunun, belirli bir zaman çizelgesine göre tam bir şekilde uygulanması ve bu çerçevede KİK bileşenleriyle iki ortak savunma ve güvenlik sistemini tamamlamak ve birleşik bir dış politika geliştirmek
4- Bu zirvede kurulan Körfez Hastalıklarla Mücadele ve Kontrol Merkezi'in rolünü harekete geçirmek ve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ve diğer salgınlarla mücadele etmek için ortak Körfez eylem planının hızlı bir şekilde koordine edilmesini sağlamak
5- Gümrük birliği ve ortak Körfez pazarının gereklerini yerine getirmek ve demiryolu ağı kurarak tam bir ekonomik yurttaşlık gerçekleştirmek
6- Yönetim, şeffaflık, hesap verebilirlik, dürüstlük ve yolsuzlukla mücadele araçlarını geliştirmek
7- Siyasi duruşları birleştirmek ve stratejik ortaklıkları geliştirmek suretiyle KİK'in uluslararası ve bölgesel rolünü güçlendirmek
8- Bölge halkları arasında dostluk ve kardeşlik bağlarını güçlendirmek
9- Bildiri'ye imza atan Mısır'ın KİK ülkeleriyle kardeşlik ilişkilerini güçlendirmek
Suudi Arabistan'da bugün yapılan 41.KİK Zirvesi'ne Mısır'ı temsilen Dışişleri Bakanı Sami Şükrü katılmış ve el-Ula Bildirisi'ni imzalamıştı.
Mısır Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "Mısır dörtlü Arap ülkeleri ile Katar arasında varılan uzlaşmayı önemsiyor ve kardeş ülke Kuveyt'in geçen yıllar içindeki çabasını takdirle karşılıyor." ifadelerine yer verildi.
Bildiri'yi tamamlayıcı unsurlar
Ancak Körfez Mutabakat Anlaşması'nın 3 ana hedefi olan "devletlerin iç işlerine karışmama, terörle mücadele ve terörist yapı ve gruplarla savaşma" gibi maddeler, Bildiri'ye eklenmedi.
SPA'ya göre, Suudi Dışişleri Bakanı düzenlediği basın toplantısında el-Ula Bildirisi'ne alınmayan 3 ana noktaya işaret etti. Bunlar:
1 - Bildiriyi imzalayan taraf devletler, egemenliklerini ihlal veya güvenliklerini tehdit etmemek veya halklarının ulusal bütünlüğünü ve sosyal dokusunu herhangi bir şekilde hedef almamak konularında dayanışma içinde olduklarını teyit etti.
2- Ülkeler, herhangi birinin ulusal ve bölgesel güvenliğini ihlal eden tehlikelere karşı kesin bir şekilde omuz omuza karşı koymayı ve herhangi birinin iç işlerine doğrudan veya dolaylı herhangi bir müdahaleye karşı tam bir dayanışma içinde olarak, herhangi birinin istikrarını ve güvenliğini hedef alan terörist yapılara ve akımlarla mücadeleyi güçlendirmeyi kararlaştırdı.
3- Taraf devletler, bildirinin kalıcılığını sağlama, bildiriye bağlı olarak ilgili tüm anlaşmazlıkları sona erdirme ve ikili görüşmeler ve koordinasyon yoluyla özellikle terör ve her türlü organize suçla mücadelede işbirliğini güçlendirmeyi taahhüt etti.
Öte yandan El-Ula Bildirisi'nde 2017'den beriden beri ambargoya sebep olan anlaşmazlıklara ve Katar'dan yapılması istenen 13 talebe değinilmedi.
Bildiride ayrıca, uzmanların anlaşmanın bir parçası olarak gördükleri Körfez mutabakatının uygulanma sürecine ilişkin herhangi bir ayrıntıya ve uygulama mekanizmasına da yer verilmedi.
Körfez krizini sonlandıran 41. KİK Zirvesi
Körfez krizini sonlandıran 41. KİK Zirvesi, dün Suudi Arabistan'ın Ula kentinde gerçekleştirildi.
Zirvenin en dikkati çekici misafirlerinden Katar Emiri Al Sani'yi, ev sahibi Suudi Arabistan'ın en üst düzey isimlerinden Veliaht Prens Muhammed bin Selman havalimanında karşıladı. İki lider, Kovid-19'a rağmen sarılarak samimi bir görüntü verdi.
Zirveye, Bahreyn heyeti adına Veliaht Prens Selman bin Hamed bin İsa Al Halife, Umman adına Başbakan Yardımcısı Fahd bin Mahmud Al Said, Kuveyt'ten Emir Şeyh Nevvaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah, Birleşik Arap Emirlikleri'nden (BAE) ise Dubai Emiri Şeyh Muhammed bin Raşid katıldı.
ABD Başkanı Donald Trump'ın damadı ve başdanışmanı Danışmanı Jared Kushner'ın yanı sıra Katar'a yönelik ambargoya katılan isimler arasında yer aldı.
Zirvede, kabul edilen ve Katar tarafından da imzalanan Ula Bildirisi'nde, Katar'a yönelik ambargoların kaldırılmasının yanı sıra bölge ülkeleri arasında birçok alanda iş birliğinin ilerletilmesine vurgu yapıldı.