Ramallah
ABD’de, başkanlık seçimini Joe Biden’in kazanmasının ardından Filistin’de Donald Trump yönetimi döneminde askıya alınan mali desteğin yeniden başlayacağı umudu doğdu.
ABD yönetimini tarafından ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) aracılığı ile Filistinli sivil toplum örgütlerine, Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı’na (UNRWA) ve Filistin bütçesine yıllık 700 milyon dolar yardım yapılıyordu.
Ancak ABD başkanlığı koltuğuna Donald Trump’ın oturmasıyla birlikte bu bütçede aşamalı olarak kesintiye gidildi. Trump önce Filistin yerel bütçesine desteği durdurdu, ardından USAID ve UNRWA aracılığıyla sivil toplum kuruluşlarına verilen desteği askıya aldı.
UNRWA’ya göre, ABD’nin yıllık 360 milyon dolar olan desteği 2018 yılında azaltıldı, 2019 yılında ise tamamen kesildi.
Filistin kamu maliyesi dış yardımların durması sebebiyle sıkıntıya girdi
Filistin sivil toplum kuruluşlarına ve yerel organlara USAID’in desteği yıllık olarak yaklaşık 200 milyon dolar.
Filistin Kalkınma ve Yeniden Yapılanma Ekonomik Konseyi verilerine göre ise, Ramallah yönetiminin kurulduğu 1993 yılından bu yana Filistin’e yapılan toplam hibe ve dış yardım 35.4 milyar dolar.
Avrupa Birliği, bu dönemde Filistin’i destekleyen kurumlara, toplam hibelerin yüzde 18.4’üne denk gelen toplam 6.7 milyar dolar destek verdi
Filistin’e verilen mali desteklerin askıya alınması, kamu maliyesine daha fazla yük bindirdi.
Obama dönemindeki rakam 150 ila 300 milyon dolar arasında
Filistin’in geçtiğimiz yıllara ait bütçe verileri, ABD Başkanı Barack Obama döneminde (2009-2017) ortalama desteğinin 150 ila 300 milyon dolar arasında değiştiğini ortaya koyuyor.
Örneğin 2013’te, ABD’nin Filistin bütçesine desteği 300 milyon doları aşarken, 2014’te 100 milyon dolar, 2015’te sıfır ve 2016’da 76 milyon dolar şeklinde oldu.
Filistinliler Biden döneminden umutlu
Demokratların adayı Joe Biden’in başkanlık yarışını kazanması, ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) aracılığı ile Filistinli sivil toplum örgütlerine, Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı’na (UNRWA) ve Filistin bütçesine yapılan desteklerin yeniden başlayacağı beklentisi oluşturdu.
UNRWA’nın Basın Danışmanı Adnan Ebu Hasene, yaptığı açıklamada, ABD’nin yeni yönetiminin, Filistinli mültecilerin yaşam koşullarını iyileştirmek için yaptığı yardımları yeniden başlatacağını açıklamıştı.
Joe Biden, eylül ayında, Başkan olarak ilhaka karşı çıkacağını ve Filistinlilere tekrar yardımları başlatacağını belirtmiş, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve İsraillilerin kendisinin bu konudaki tutumunu bildiğini söylemişti.
Biden seçim kampanyasında da, Filistin halkına insani yardımda bulunacağı açıklanmış ancak UNRWA’nın ismi doğrudan zikredilmemişti.
2020’de Filistin hazinesine Arap desteğinin azalmasıyla birlikte, Filistinin mali durumu daha da kötüleşti. Filistin’e Arap ülkelerinin desteğinde 2020’nin ilk dokuz ayında yüzde 83 düşüş yaşandı.
Filistin bütçesine sağlanan Arap mali desteği, yıllık bazda 226.1 milyon dolarken, Eylül ayı sonunda bu rakam 39 milyon dolar seviyesinde kaldı.