Bakanlıktan yapılan açıklamada, basına yansıyan haberlerde bugün itibarıyla kâğıt, plastik ve metal kullanılarak yapılan ambalajlar için depozito sisteminin devreye girdiğinden bahsedildiği ve uygulanacak depozito ücretlerine ilişkin yanlış bilgiler aktarıldığı uyarısında bulunuldu. Ürünlerin satın alımı aşamasına depozito ücreti tahsili ve boş ambalajların geri getirilmesine istinaden depozito ücretlerinin iadesi sürecinin henüz başlamadığı da bildirildi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada söz konusu haberlerin 31 Aralık 2021 tarih ve 31706 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan “2872 Sayılı Çevre Kanunu Uyarınca Alınacak Geri Kazanım Katılım Payı Tutarlarına İlişkin Tebliğ (2022/1)”den esinlenerek hazırlandığının değerlendirildiği belirtilerek şöyle denildi:
“Geri Kazanım Katılım Payı uygulaması, 2020 yılından bu yana uygulanmakta olup Çevre Kanununun Ek Madde 11'de yer alan ‘Yurt içinde piyasaya arz edilen bu Kanunun ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünlerden poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için piyasaya süren/ithalatçılardan bu listede belirtilen tutarda geri kazanım katılım payı tahsil edilir' hükmü gereğince uygulama kapsamında lastik, akümülatör, pil, madeni yağ, bitkisel yağ, ilaç, elektrikli ve elektronik eşya ile içecek ambalajı dâhil tüm ambalajların piyasaya sürenleri veya ithalatçılarından tahsil edilmektedir.
Diğer yandan ulusal ölçekli ve zorunlu olarak uygulanacak olan depozito yönetim sisteminin kurulması ve işletilmesine yönelik altyapı hazırlıkları Türkiye Çevre Ajansı tarafından yürütülmektedir. Türkiye Çevre Ajansı tarafından hazırlıkları sürdürülen ve 2022 yılında hayata geçirilecek olan uygulamanın ilk aşamasında, yani 2022 yılı Ocak ayından itibaren bu sisteme dâhil edilecek ambalajlara yönelik standartların belirlenmesi ve bu standartlara uygun ambalajların kayıt altına alınması işlemleri başlayacaktır. Nitekim, Türkiye Çevre Ajansı tarafından tuca.gov.tr web adresinden yayımlanan duyuru ile Depozito Bilgi Sisteminde firma kayıtlarının başladığı ilan edilerek bu süreç işletilmiştir.”
Depozito ücreti değil, geri kazanım katılım payı tutarları
Depozito yönetim sistemi dâhilinde uygulanacak “depozito ücretlerinin” ayrıca ilan edileceğinin belirtildiği açıklamada, ulusal basına yansıyan ve “depozito ücreti” olarak lanse edilen ücretlerin depozito ücreti olmadığı, 2022 yılında yukarıda anılan ürün gruplarını piyasaya sürenlerden/ithalatçılardan tahsil edilecek “geri kazanım katılım payı tutarları” olduğu vurgulandı.
Açıklamada, vatandaşların sisteme doğrudan katılımlarına yönelik ambalajlı ürünleri depozitolu olarak almaları, boş ambalajları iade noktalarına vermeleri ile ilgili süreçlerin de Türkiye Çevre Ajansı tarafından hazırlanacak düzenlemelerle ilgili taraflara ayrıca duyurulacağının altı çizildi.
Depozito ücretlerinin iadesi süreci henüz başlamadı
Sistemde yer alacak ambalajların yeni standartlara uygun olarak üretimi ve kullanımı ile depozito iade noktalarını oluşturmaya ve vatandaşları depozito sistemiyle tanıştırmaya yönelik faaliyetlerin 1 Ocak 2022 tarihi itibarıyla başladığının hatırlatıldığı açıklamada, ürünlerin satın alımı aşamasına depozito ücreti tahsili ve boş ambalajların geri getirilmesine istinaden depozito ücretlerinin iadesi sürecinin henüz başlamadığı ifade edildi.
Huzeyfe Tarık Yaman