Çanakkale
Troya Müzesi, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) kabilinden 1998'de Dünya Kültür Mirası Listesi'ne müdahale edilen 5 bin 500 salname geçmişe eş Troya Antik Kenti'nin girişinde arazi alıyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığınca yarışmayla belirlenen plan kapsamında yapımına 2014'te başlanan ve 2018'in teşrinievvel ayında ziyarete oluşturulan 90 bin metrekare büyüklüğe eş 3 kıvrık Troya Müzesi, ziyaretçilerini Antik Çağ'da muammer âşık Homeros'un Troya Savaşı'nı anlattığı "İlyada Destanı"nın 6 dilde hazırlanmakta bulunan beyitleri ile karşılıyor. Müzede bölgedeki kazılardan çıkan kitap ve buluntular da sergileniyor.
Teşhir, depolama, yönetimsel birimler, içtimai teçhizat mahalleri ile bariz teşhir, peyzaj ve görüşme sahalarından oluşan müzede ziyaretçiler, herhangi ortak gösterme katına rampadan çıkarak ulaşabiliyor.
Ziyaretçiler müzeyi gezerken "Troas Bölgesi Arkeolojisi", "Troya'nın Tunç Çağı", "İlyada Destanı ve Troya Savaşı", "Antik Dönem'de Troas ve İlion", "Doğu Roma ve Osmanlı Dönemi", "Arkeoloji Tarihçesi", "Troya'nın İzleri" başlıklarından oluşan hikayeleri izlem ediyor.
"2020 Avrupa Yılın Müzesi hususi Takdir Ödülü"nün peşi esna "2020/2021 Avrupa Müze Akademisi hususi Ödülü"nün sahibi bulunan Troya Müzesi, Avrupa'daki en prestijli ödülleri meydan geçmiş Türk müzesi oldu.
"Amacımız 'Made in Troy' markasını yaratmak"
Müze Müdürü Rıdvan Gölcük, AA muhabirine, bu binanın Çanakkale sahasına ilişik enli ortak koleksiyonu barındırdığını söyledi.
Ziyaretçilerin, Troya'nın beraberinde Assos'tan çıkarılan eserleri, Çanakkale Savaşları’nda çıkma birtakım malzemeleri görebildiğini tamlayan Gölcük, "Troya Müzesi'nin ana hedeflerinden biri, yaşadığımız toprakların mirasına eş genişlemek bulunduğu kabilinden bizlere bu mirası ve kimliğimizdeki yerini hatırlatmaktır. Müzemiz, evren vatandaşlarına Troya öyküsünü beyan etmek istediği denli bunu yerel ziyaretçilerimizle de paylaşmayı, kültürümüzdeki Troya kimliğini göstermeyi, türkiye namına müze haricinde dobra ortak bellik olmayı hedefliyor. Amacımız demir ortak 'Made in Troy' markası yaratmak." dedi.
Gölcük, İlyada metninin 2 bin 700 senedir mevcut olduğunu, Troya Savaşı'nın 3 bin sene ilkin yaşandığını, Troya kazılarının ise 150 senedir bitmeme ettiğini hatırlattı.
Bunların indinde 2018'de ortaya çıkan ortak müzenin bugüne denli meskût neleri anlatılabileceğini kendilerine sorduklarında, ödül edinim konusunu riskli gördüklerini aktaran Gölcük, şöyleki konuştu:
"2019 yılı gösterdi ki Time dergisi kabilinden 'dünyada kesinlikle görülmesi müstelzim 100 arazi listesi'ne seçilmemiz, elden peşi esna British Müzesinin, ‘Ben de ortak Troya sergisi yapacağım’ demesi, ortak düzen firmasının 'Ben ortak Troya oyunu çıkaracağım' demesi... Sonuçta 2019 senesinde Avrupa Yılın Müzesi Ödülü'nde finale kaldık; bu kusursuz ortak şeydi. Bir sene sonradan da 2020'nin 'Avrupa Yılın Müzesi hususi Takdir Ödülü'nü meydan müze olduk. Troya Müzesi bu baş döndürücü emektar hikayenin süresince acemi ne söylemiş oldu? Troya Müzesi, Troya'nın, bu kültürün Anadolu düşüncesince ne anlatım etmiş bulunduğu ve bizim kimliğimizde nerede arazi aldığını dünyaya gösterdi. Düşünün ki ortak epope namına dikilmiş ortak müze; dünyada bunun örneği yok. Bana kalırsa bizim Troya dair en şişman hazinemiz bu müze."
Gölcük, ikinci ödülle alakalı sürece değinerek, raportörler ve jürinin bu yorum düşüncesince Troya Müzesi dair baş döndürücü coşku duyduğunu vurguladı.
Anadolu'nun sesi olmaya etkin müzenin, hayattaki örneklerinden ayrıldığını kaydeden Gölcük, "Jüri birlik şekilde şurası söyledi: 'İlham verici, mürşit ve evren müzelerine kalıp ortak müze olabilmeyi başarmış.' İkinci ödülü de kabul etmek ve bunun Türk müzeciliğinde geçmiş olması türkiye namına baş döndürücü şişman ortak gurur." ifadesini kullandı.
Polyksena Lahdi, Troya Hazineleri ve müze mimarisi
Rıdvan Gölcük, Troya Müzesi'nde ehemmiyetli eserlerin sergilendiğine dikkati çekerek, laflarını şöyleki sürdürdü:
"En baş döndürücü ilinti çekenlerden biri, Polyksena Lahdi. Hem lahdin sanat içerikli nitelikleri hem de üstünde anlattığı öykü, öne çıkan kitap gruplarından biri. İkincisi, 1873 yılından bu yana İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde koruduğumuz, 2. Dünya Savaşı'nda Hitler tehlikesinden arkalamak düşüncesince hâlâ sonradan 1939'da Niğde'ye naklettiğimiz ve bu müzenin açılışında da bizlere gönderilen iştirakçi hazineleri, döşeme katta sergilenen Troya Hazineleri. Eserler öyküsüyle bu arada baş döndürücü öne çıkıyor. Özellikle Avrupalı ziyaretçiyi heyecanlandıran eserlerden biri. Eser koleksiyonumuzun haricinde mekân köylerle kurduğumuz alışveriş dair baş döndürücü şişman ortak coşku duyuyorlar. Dikkat çekici bilinçlilik koleksiyondur lakin Troya Müzesi bire ortak sürede müze mimarisi ortak abide niteliği taşıyor. Ulusal Mimarlık Ödülü de almıştı geçtiğimiz sene ülkemizde. Müze mimarisinin kendisi de enikonu uyanıklık çekiyor."