İstanbul
Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, Joe Biden yönetiminin, ABD'nin, Afganistan'dan sonraları Orta Doğu ülkelerindeki askeri varlığını da ehemmiyetli seviyede azaltacağı anlamında ortak bilgi yayımladı.
Pentagon'un Kuveyt, Irak, Ürdün ve Suudi Arabistan'da konuşlu 8 Patriot hava savunma sistemini çekeceği kanıt edilen haberde, Suudi Arabistan yer yağı tesislerine 14 Eylül 2019'da meydana getirilen saldırılardan sonraları ülkeye konuşlandırılmış bulunan Yüksek İrtifa Terminal Alan Savunma Sisteminin (THAAD) çekilmesinin yanı esna bölgedeki hava kuvvetleri filolarının da sayısının azaltılacağı belirtildi.
Associated Press (AP) bilgi ajansı da ABD'nin Patriot hava savunma sisteminin başşehir Riyad'ın güneydoğusundaki Emir Sultan Hava Üssü'nden çekildiğini bildirdi.
Uzmanlar, ABD'nin Patriot füzelerini bölgeden çekmesinin peşi esna Riyad yönetiminin önündeki alternatifleri AA muhabirine değerlendirdi.
Riyad ek süre arayışında
ABD'nin bu sonucuna karşılık, Kral Selman bin Abdulaziz başkanlığında birleşen Bakanlar Kurulu savunma sistemlerini imar etmek düşüncesince "Savunmayı Geliştirme Genel Kurulu" oluşturulması kararını aldı.
Suudi Arabistan'ın 14 Eylül'de almış olduğu kararla kurulan Savunmayı Geliştirme Genel Kurulunun finansal ve yönetsel yönden ari olabileceği ve Bakanlar Kurulu Başkanı'na değgin kalacağı kaydedildi.
Kurulun amacı, "Savunma sistemleri ve teknolojilerle münasebetli bölgelerde yeniliklere ve geliştirmeye değgin faaliyetlerde bulunmak, bu mevzuda yöntem ve stratejiler geliştirmek" yerine açıklandı.
Kararın açıklanmasının peşi esna ise 15 Eylül'de Yunanistan'ın Suudi Arabistan’a, Patriot roket sistemlerinde makbul güdülebilen hava savunma bataryası göndereceği duyuruldu.
Suudi Arabistan, İran destekli Husilere huzur mücadelesinde Yemen hükümetine dayanak veriyor. Husiler, Suudi Arabistan'ın cenup bölgelerini çoğunlukla balistik roket ve İHA'larla amaç alıyor.
"Suudi Arabistan'ın uğrunda kavi tercihler var"
Katar Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Profesörü Ali Bakir, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, Suudi Arabistan'ın çetin ortak vaziyette bulunduğunu belirtti.
Bakir, "Suudi Arabistan'ın uğrunda kavi tercihler var. Rusya üstünden bu vaziyeti aşmaya çalışıyor fakat bu durumun problemi çözebileceğini zannetmiyorum." dedi.
Suudi Arabistan'ın "siyasi ve askeri manada ABD'ye bağımlı" bulunduğunu tabir fail Bakir, "(ABD ile) ilişkileri düzeltmediği yahut içeride güçlenerek alanda münasebat geliştirmediği müddetçe ek süre bulması zor." diyerek konuştu.
Bakir, "Suudi Arabistan'ın İran ve Türkiye ile ilişkileri güzel ortak seviyede değil. Bölgede çelimli bulunan bu dü ülkeden minimum biriyle ilişkilerini düzeltmeden Suudi Arabistan'ın vaziyeti zor." değerlendirmesinde bulundu.
Riyad yönetiminin Yunanistan'dan hava savunma bataryası alarak olanağı değerlendirdiğine ayraç fail Bakir, savunulmaya gerekseme duyan Yunanistan'ın nazik haldeki Suudi Arabistan düşüncesince ortak ek süre olmadığını vurguladı.
ABD'nin çekilmesi
Mısırlı edip Yasir Abdulaziz ise Suudi Arabistan'ın Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın ABD ile ilişkilerde gerilime illet bulunduğunu kaydetti.
ABD'de Joe Biden yönetimiyle beraberce değişime ayraç fail Abdulaziz, toy yönetimin ABD aut politikasında "alışılmışın dışına çıktığını" tabir etti.
Abdulaziz, şu şekilde bitmeme etti:
"Biden bu sonucu almadan ilk (Riyad'ı) cezalandıracağını ve Cemal Kaşıkçı meselesinin görmezden gelinmeyeceğini ve Suudi Arabistan'da insanoğlu hakları mevzusuna ehemmiyet vereceğini açıklamıştı."
Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın "çıkmazda" olduğuna dikkati çekici Abdulaziz, "ABD ile yaşanmış bulunan gerilimin yanı esna Afganistan'daki gidişat ilişkileri etkiledi ve ABD aşırı masraf icra ettiği bölgelerde kesintiye gitmekte kararlı." ifadelerini kullandı.
Orta Doğu'nun çalışan gazetecilerinden, Washington Post yazarı Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı, dünyaevi işlemleri düşüncesince 2 Ekim 2018'de girmiş olduğu Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğunda öldürülmüştü.