Brüksel
Avrupa Birliği (AB), İran'ın uranyumu yüzde 20 zenginleştirme faaliyetinden vazgeçmesi ve 2015'te imzalanan nükleer anlaşmanın yükümlülüklerini yerine getirmesi çağrısında bulundu.
AB adına açıklama yapan Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, İran ile küresel güçler arasında imzalanan ve nükleer anlaşma olarak da bilinen Ortak Kapsamlı Eylem Planı'na (JCPOA) desteklerinin devam ettiğini bildirdi.
İran'ın Fordo tesislerinde uranyumu yeniden yüzde 20 zenginleştirmeye başlamasını "ciddi bir gelişme ve derin endişe konusu" şeklinde değerlendiren Borrell, İran'ın bu faaliyetinin anlaşmaya uymadığını ifade etti.
Borrell, "İran'ı gerginliği tırmandırmaktan kaçınmaya ve gecikmeksizin bu gidişattan geri dönmeye çağırıyoruz." ifadesini kullandı.
ABD'nin tek taraflı olarak anlaşmadan çekilmesinin ve İran'a yaptırımları yeniden başlatmasının yol açtığı meseleleri kabul ettiklerini vurgulayan Borrell, AB'nin ise taahhütlerine sadık kaldığını ve yaptırımları kaldırdığını kaydetti. Borrell, tüm zorluklara rağmen anlaşmanın devamı için çalıştıklarını belirterek ABD'nin anlaşmaya dönmesi, İran'ın da anlaşmanın tam olarak uygulanmaya yeniden başlamasına yönelik çabaları desteklediklerini aktardı.
Borrell, ABD Başkanı seçilen Joe Biden'in İran nükleer anlaşması hakkındaki olumlu açıklamalarından memnuniyet duyduklarını, yeni ABD yönetimiyle çalışmayı sabırsızlıkla beklediklerini bildirdi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) 5 daimi üyesi ve Almanya ile İran arasında 2015'te imzalanan nükleer anlaşma, Tahran'a yüzde 3,67 oranında uranyum zenginleştirme faaliyetini sürdürme hakkı veriyor.
ABD, Donald Trump'ın başkan seçilmesinin ardından anlaşmadan çekilmiş ve İran'a yaptırımları yeniden başlamıştı. İran da buna karşı anlaşmadan kaynaklanan tüm taahhütlerini askıya aldığını duyurmuştu.
İran ayrıca Fordo'daki nükleer tesiste uranyumu yüzde 20 saflıkta zenginleştirmeye başlamıştı. Nükleer anlaşmanın tarafları Fransa, Almanya ve İngiltere, İran'ın bu faaliyetinden "derin endişe" duyduklarını bildirmişti.
İran, nükleer anlaşmaya imza atmadan önce de bu oranda uranyum üretiyordu. Uranyumun yüzde 20 saflıkta zenginleştirilmesi, nükleer bomba elde etmeye imkan sağlayacak yüzde 90 saflıkta parçalanabilir uranyuma ulaşmak için önemli bir aşama olarak kabul ediliyor.
İran ise nükleer programının barışçıl olduğunu ve nükleer anlaşmanın taraflarının yükümlülüklerine uyması halinde kendisinin de anlaşmadaki taahhütlerini yerine getireceğini ifade ediyor.