Medya Ombudsmanı Faruk Bildirici, AA’nın servis ettiği bir haberi birkaç gün aradan sonra ikinci kez yeniden abonelerine geçtiğine dikkat çekti. “16 Mart’ta geçilen AA haberi ‘Ukrayna'nın Mariupol Belediye Meclisi: Rus uçakları şehirde yüzlerce sivilin saklandığı tiyatro binasını bombaladı’ başlığını taşıyordu. 20 Mart’taki ‘Ukrayna’da 400 kişinin sığındığı tiyatro binası bombalandı’ haberinde de bombalandığı kaydedilen aynı tiyatro binasıydı” ifadelerini kullanan Bildirici, “Tiyatro binasının bombalanmasıyla ilgili çelişkili haberler savaş haberlerini yayımlarken ne denli temkinli olmak gerektiğini, okurken ve izlerken de şüpheci olma zorunluluğunu bir kez daha gözler önüne seriyor. Savaş haberlerini dikkatle kontrol etmeyen medya enformasyon savaşının aracı haline geliyor; gerçekler karartılıyor” değerlendirmesinde bulundu.
Faruk Bildirici’nin ‘AA, aynı tiyatroyu iki kez bombalattı!’ başlıklı yazısından ilgili bölüm şöyle:
Okurlardan Nihat Serkan Varol, “Bombalama iddia mıdır, yoksa bina içinde 400 kişi varken mi bombalanmıştır?” diye soruyordu. BirGün’ün “Enkaz altında yaşam savaşı” başlıklı haberinin spotunda “Bombalanan tiyatro binasında 400 kişi enkaz altında kaldı” denilirken fotoğraf altında “400 kişinin sığındığı tiyatro binasının vurulduğu iddia edildi” yazılmasından kuşkulanmıştı.
Haberde başka ayrıntı yoktu ama fotoğraf altında Anadolu Ajansı rumuzu vardı. Ben de bilgi alabilmek için AA’ya baktım. Bir de ne göreyim? AA, aynı tiyatronun bombalandığına dair haberi dört gün arayla iki kez geçmişti. Hem de yeni bir olay gibi…
16 Mart’ta geçilen AA haberi “Ukrayna'nın Mariupol Belediye Meclisi: Rus uçakları şehirde yüzlerce sivilin saklandığı tiyatro binasını bombaladı” başlığını taşıyordu. 20 Mart’taki “Ukrayna’da 400 kişinin sığındığı tiyatro binası bombalandı” haberinde de bombalandığı kaydedilen aynı tiyatro binasıydı.
İkinci habere “tiyatro sanat okulu” bilgisi eklenmişti ve “ölü ve yaralı sayısına ilişkin araştırmanın devam ettiği” belirtiliyordu. İlk haberde binanın güney cephesinin fotoğrafı yer alırken, ikinci haberde doğu cephesinin fotoğrafı kullanılmıştı. Bazı gazeteler de başka bir binanın bombalandığını sanarak AA’nın haberlerini dört gün arayla iki kez kullandılar.
Örnekleri şöyle sıralayabilirim:
Hürriyet: Yüzlerce sivilin sığındığı bir tiyatro binası bombalandı (17 Mart),
Mariupol’da bu kez okul bombalandı (21 Mart),
Sabah: Mariupol’da tiyatro binası bombalandı (17 Mart),
Rusya okulu vurdu (21 Mart),
Akşam: Rusya sığınak olarak kullanılan tiyatroyu vurdu (17 Mart),
Mariupol’da 400 kişinin sığındığı sanat okulu vuruldu (21 Mart),
Yeniçağ: Yüzlerce sivilin saklandığı tiyatro binası bombalandı (17 Mart),
Mariupol’da yine tiyatro vuruldu (21 Mart)
Tiyatro binasıyla ilgili spekülatif haberler bununla sınırlı da kalmadı. Bombalamanın üzerinden dokuz gün geçtikten sonra Mariupol Belediye Başkanı'nın danışmanı Petr Andryusçenko’nun BBC’ye söylediklerine dayanarak “tiyatro binasında 300 kişinin ölmüş olabileceği” haberleri çıktı hemen tüm medyada.
Halbuki AA, ilk haberden sonra 18 Mart’ta servise koyduğu haberde, enkazda kurtarma çalışmalarının sürdüğü ama bombalama sırasında binada olan bine yakın insandan yaşamını yitiren olmadığı bir kişinin ağır yaralandığı bilgisini vermiş, binanın fotoğraflarını da galeri olarak yayımlanmıştı. AA’nın bu haberi “Mariupol Belediye Meclisi’nin Telegram kanalından yaptığı açıklamaya” dayanıyordu.
Tiyatro binasının bombalanmasıyla ilgili çelişkili haberler savaş haberlerini yayımlarken ne denli temkinli olmak gerektiğini, okurken ve izlerken de şüpheci olma zorunluluğunu bir kez daha gözler önüne seriyor. Savaş haberlerini dikkatle kontrol etmeyen medya enformasyon savaşının aracı haline geliyor; gerçekler karartılıyor.