Tokat'ta Selçuklu döneminde 14. yüzyılda yapıldığı sanılan tarihi hamam turizme kazandırılması için çalışma başlatıldı. Tokat Valiliği koordinesinde yapılan restorasyon çalışmaları sırasında hamamın penceresinin duvarında kitabe bulundu. Üzerindeki sıva kaldırılan kitabe temizlenerek korumaya alındı.
Yapılan araştırmada kitabenin hamama ait olmadığı, hamam yakınlarındaki bir zaviyeye ait olduğu anlaşıldı. Mimar Seda Kavukcuoğlu Yüzer, tarihi hamamda sonradan eklenen betonarme kısımlar ve binaya ait olmayan yapı parçaları kaldırılırken kitabenin ortaya çıktığını kaydetti.
Kitabenin pencerenin alt kısmında beton örgüyü sökerken bulunduğunu belirten Yüzer, “Burada kitabenin bir parçası ile karşılaştık. O anda fotoğrafını çekerek belgeledik. İtinalı bir şekilde sökerek bulunduğu yerden çıkardık. Kitabenin bir diğer parçası ise kadınlar hamamın merdivenin alt kısmında bulduk. İlk başta hamama ait bir kitabe oluğunu düşündük. Osmanlıca yazılar olduğu için işin uzmanlarına başvurduk. Hamam ait olmadığını öğrendik” dedi.
"Enteresan bir durum var"
Arkeolog - Sanat Tarihçisi Ekrem Anaç, kitabenin Eratnaoğulları Beyliği dönemine ait olduğunu hamamla ilgisi bulunmadığını ifade ederek, "Nasıl olduysa bir şekilde buraya gelmiş. Bir bakıma şans, bir bakıma şansızlık. Eğer buraya gelmese idi belki bugüne kadar ulaşmayacaktı. Bu kitabe ile ilgili makale var. 1962 yılında Zeki Oral bu kitabeyi görüp fotoğrafını yayınlamış. Tam okunuşundan bahsetmiş. İlhanlılar yıkıldıktan sonra 1335 tarihinde Ertanaoğulları beyliği kurulmuştur. Ertana beye İlhanlıların bürokratlarından birisi. Kayseri, Sivas, Tokat bölgesinde beylik kuruluyor. Kitabe miladi tarihe göre 1356-1357 tarihine denk geliyor. Enteresan bir durum var" dedi.
"Tarihe ışık tutan bir belge"
Tarihi kayıtlarda Ertana beyin 1352 yılında vefat ettiği yazdığını fakat kitabe 1356-1357 tarihine ait olduğuna dikkat çeken Anaç, "Kitabeden Ertan'a beyin 1356-1357 tarihlerinde halen hayatta olduğu anlaşılıyor. Kitabe bu açıdan bir belge. Ölüm tarihini değiştirecek bir belge niteliği taşıyor. Bu tür şeyler bazen önemsiz görülebiliyor ama tarihi belge niteliği taşıyabiliyor. Ertana bey hayattayken Tokat'ta bir o Ertanoğulları Beyliğine ait bir yapı olduğunu öğrendik. Bunu daha önce bilmiyorduk. Turhal Dazya köyünde bir Eratnaoğulları Beyliğine ait bir dergah var. Onu biliyorduk ama ondan başka Ertanaoğulları Beyliği dönemine ait bir yapı olup olmadığını bilmiyorduk. Bu kitabeyle Tokat merkezde onun döneminde Ertanaoğulları Beyliği ve Ertanabey yaşarken bir zaviye dergah yapıldığını öğrenmiş oluyoruz. Tokat için hoş bir sürpriz oldu" diye konuştu.
Nurhan İçmez