Antalya
Antalya'da Meteoroloji 4. Bölge Müdürlüğünün bahçesinde kurulu 92 yıllık meteoroloji istasyonu, bir asrı bulan dönemde düzenli elde edilen meteorolojik verilerle kentin iklimine ışık tutuyor.
Çiftçisinden işçisine, öğrencisinden sporcusuna kadar yaşamın her alanı için bir gereksinim olan hava durumunun doğru tahmini, halkın can ve mal emniyetinin sağlanması için de kritik öneme sahip. Özellikle tarımsal üretimde meteorolojik koşullar ve iklim bilgisi, üretimi doğrudan etkileyen bir faktör olarak biliniyor.
Herkesin yakından takip ettiği hava durumu tahminleri ise meteoroloji istasyonlarından elde ediliyor.
Meteoroloji 4. Bölge Müdürlüğünün bahçesine 1929 yılında kurulan hava tahmin merkezi de kentin tarihine olduğu kadar, bölgenin iklimine de yakından tanıklık ediyor.
Muratpaşa ilçesinde bulunan istasyon, Türkiye'nin en eski meteoroloji merkezlerinden biri olarak öne çıkıyor. Uzun yıllar aynı noktadan yaptığı ölçümlerle kentin iklimine ışık tutan istasyon, hava tahminlerinin telgrafla merkeze iletildiği ve anonsla halka bildirildiği dönemden bugüne kesintisiz işlevini sürdürüyor.
Tarihi istasyon, dünden bugüne teknolojik gelişimi de gözler önüne seriyor. Milyonlarca insanın yaşamını etkileyen hava olaylarının doğru tahmini için teknolojik cihazlarla ölçümlerin yapıldığı kentte varlığını sürdüren asırlık istasyon bu alanda nostalji yaşatıyor.
"Aynı noktadan uzun yıllar ölçüm yapılması önemli"
Meteoroloji 4. Bölge Müdürü Latif Gültekin, AA muhabirine, istasyonun 92 yıldır aynı noktadan ölçüm yapıyor olmasının bilimsel veri elde edilmesi açısından önemli olduğunu söyledi.
Kurulduğu yıllarda yağış, sıcaklık, basınç ve rüzgar yönü gibi meteorolojik parametreleri ölçen istasyonun, Meteoroloji Genel Müdürlüğünün 1937'de kurulmasıyla yelpazesini genişlettiğini belirten Gültekin, müdürlüğün bu yıllarda Muğla, Isparta, Burdur ve Antalya'yı içine alan bir yapılanmaya gittiğini anlattı.
Meteoroloji Bölge Müdürlüğü olarak hizmet veren binanın da 1965 yılında tamamlandığını ifade eden Gültekin, "1929 yılından günümüze meteorolojik verileri kesintisiz elde etmeyi sürdürüyoruz." dedi.
Gültekin, kurulduğu dönemde termometre ve barometre gibi aletlerle günde 3 kez veri toplayan istasyonu gördüğünde mesleğe başladığı yıllara gittiğini dile getirerek, "Bu ölçümler telgraf yardımıyla genel müdürlüğümüze bildiriliyordu. Ani hava olaylarında ise anonslarla vatandaşlarımız uyarılırdı." diye konuştu.
"Meteoroloji tarihine ışık tutuyoruz"
Antalya'daki istasyonun Cumhuriyet tarihinin ilk meteorolojik ölçüm noktalarından biri olduğunu vurgulayan Gültekin, şöyle konuştu:
"Biz meteoroloji tarihine de ışık tutuyoruz. Türkiye ve Antalya bazında dünden bugüne değişimi çok net bir şekilde buradan izleyebiliyoruz. Tarihi olarak 92 yıldır verileri kaydeden bir binadayız. Bundan sonraki süreçte iklim değişimini ve nereye gittiğini analiz etmek için bu tür uzun süreli ölçümlerin sürekliliği büyük önem arz ediyor. Bu istasyondan elde ettiğimiz verilerle geleceğe ışık tutabiliriz. Biz insanları nasıl bir hava ve iklimin beklediğini elimizdeki verilerle değerlendirebiliriz."
Geriye dönük taramalarda Meteoroloji 4. Bölge Müdürlüğünce 1930 yılında kaydedilmiş bir veriyi paylaşan Gültekin, Antalya'da 91 yıl önce ocak ayının ilk gününde ortalama hava sıcaklığının 12,7 derece ölçüldüğünü aktardı.
Gültekin, istasyonlardaki veri periyodunun uzunluğu ve kalitesinin Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından önemsendiğini belirterek, uzun soluklu istasyonlarda sürekliliğin esas olduğunu vurguladı.
Eski ölçüm aletlerinin hala binanın bahçesinde yer aldığını ifade eden Gültekin, küçük bir ekiple çalışmaya başlayan kurumun 182 kişilik bir kadroya ulaştığını belirtti.
"66 noktadan meteorolojik ölçüm yapılıyor"
Teknolojik gelişmelerin Meteoroloji Genel Müdürlüğünce önemsendiğine dikkati çeken Gültekin, 1960'lı yıllardan beri uydu sistemlerinden yararlanıldığını anlattı.
Eski ölçüm yöntemlerinin 2000'li yıllarda kaldırıldığına işaret eden Gültekin, "Eski klasik insanlı ölçümlerin yerine hassasiyeti yüksek elektrikli cihazlar, otomatik meteoroloji gözlem noktaları kurulmaya başladı. Türkiye'de birkaç istasyonla başlanan gözlem noktaları günümüzde 1700'e yakın sayıya ulaştı. Bu ölçüm noktalarının kimi denizin 20-30 kilometre açıklarında bir şamandırada, kimi zaman dağın 3 kilometre yukarısında. Bunun gibi Antalya'nın 66 noktasından ölçümlerimizi gerçekleştiriyoruz." ifadelerini kullandı.
Ölçümlerin insan gücüne ihtiyaç duyulmadan sim kart üzerinde GSM operatörleri vasıtasıyla dakikalık olarak meteoroloji veri ağına aktarıldığının bilgisini veren Gültekin, bu verilerin vatandaşa anlık ulaştırıldığını bildirdi.
Gültekin, Meteoroloji Genel Müdürlüğünce hayata geçirilen renk kodlu uyarı sisteminin farkındalığı arttırdığına değinerek, Antalya gibi olağanüstü hava olaylarının yaşandığı bir bölge için kodlu uyarı sisteminin büyük önem arz ettiğini vurguladı.